Dù nhiều thứ bóng đèn nhưng chung quy có hai loại chính: bóng đèn nhiệt quang và huỳnh quang. Bóng đèn dây tóc (nhiệt quang) cho ánh sáng vàng, tạo không gian ấm cúng, dễ chịu cho mắt và đặc biệt nhận thấy vật thể trung thực hơn cả. Nhưng bóng đèn dây tóc (tungstène) có nhược điểm là mau hỏng, nóng, hao điện và hình thù to nên khó “giấu” bóng. Khắc phục những hạn chế của bóng dây tóc, có bóng halogen ra đời. Bóng này nhỏ gọn, cũng đốt bằng dây tóc, cho ánh sáng vàng nhưng thêm khí halogen trong bóng nên sáng hơn, tuổi thọ cũng cao hơn và màu sắc trung thực.
Bóng halogen của Trung Quốc có nhiều trên thị trường với giá rẻ hơn nhiều so với bóng loại tốt nhưng xài chỉ vài tháng là đứt; ngược lại bóng tốt có thể sử dụng được hai năm. Bóng halogen cho ánh sáng đẹp nhất, gần với ánh sáng ban ngày mà hiện chưa có loại bóng đèn nào thay thế được.
Với bóng huỳnh quang hay còn gọi là bóng néon, hoặc “thu gọn” lại là bóng compact tiết kiệm điện nhưng nói chung ánh sáng phát ra không được trung thực lắm, không thể thay thế ánh sáng trời. Hiện nay, bóng compact đã có đủ ba màu: vàng, vàng ngà và sáng trắng. Các loại bóng này dùng nhiều cho chiếu sáng kiến trúc và giới hạn trong một số không gian nhất định.
Ông Bùi Đức Thắng, giám đốc công ty Kiến Trúc Trẻ cho biết, đèn và bóng với thương hiệu riêng của các nước trên thế giới hầu như đều có sản xuất tại Trung Quốc. Mẫu mã cực kỳ đa dạng, “đâu đó mới có kiểu mới thì lập tức tại thị trường Trung Quốc đã có!”, ông Thắng nói. Và thị trường Việt Nam cũng đầy những sản phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc, nhưng hàng tốt có và hàng kém chất lượng cũng không ít. Cho nên để chọn được hàng chính hãng, hàng tốt, đúng chất lượng với số tiền bỏ ra thì nên tìm đến những công ty có tên tuổi, có bảo hành, bảo trì hẳn hoi; mua trôi nổi dễ bị nhầm.
Sử dụng bóng nào, ở đâu?
Theo kỹ sư Nguyễn Quốc Thống thì phòng tắm, bếp, hay các sảnh có thể chấp nhận ánh sáng trắng, sử dụng nó như nguồn sáng tản; nhưng các không gian còn lại không nên sử dụng ánh sáng trắng. Để đọc sách, tốt hơn hết dùng đèn dây tóc hay halogen vì nó như ánh sáng trời, không bị chói loá bởi giấy trắng, giấy láng. Nhưng nhiều người từ chối nó vì nóng, nhiệt lượng toả ra nhiều. Ngược lại, đèn huỳnh quang hay compact thì quang phổ không đủ nên giảm sự trung thực, chỉ đạt 80% – tức thấy sự vật thực chỉ được 80% và có tần suất phát sáng nhấp nháy, nên hại cho việc tập trung xem, đọc sách. Điều nữa cần lưu ý là bóng compact có tuổi thọ cao hơn bóng huỳnh quang từ 6-7 lần.
Ánh sáng trung thực đáng được lưu ý vì đã có trường hợp đến các cửa hàng chọn hàng kiểu trưng bày trong lồng kiếng, ưng ý cái áo màu xanh lá nhưng về đến nhà áo biến thành màu lá chuối non. Do tủ trưng bày thắp đèn bóng huỳnh quang, về đến nhà dưới bóng đèn halogen, săm soi lại thì ra... vậy. Hoặc trong tủ trưng bày vàng chẳng hạn, nếu dùng bóng compact hay néon sáng trắng sẽ cho sắc của vàng... ròng thành vàng thiếu tuổi – màu hơi bị xanh xao. Nếu dùng để chiếu sáng tập trung, chiếu “phô diễn” – tạo điểm nhấn, góc nhìn đẹp như muốn làm bật lên bức tượng, tranh... thì nên dùng bóng halogen hoặc bóng led.
Theo SGTT