Để giải quyết tình trạng này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, trong đó, nếu không thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ cho người dân, chủ đầu tư có thể bị phạt với mức cao nhất là 1 tỷ đồng.
Chậm cấp sổ đỏ cho dân, lỗi thuộc về ai?
Trong báo cáo của mình, Bộ Tài nguyên & Môi trường cho biết, tính đến hết tháng 5/2014, cả nước đã cấp được 41,6 triệu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), với tổng diện tích 22,9 triệu ha, đạt 94,8% diện tích các loại đất phải cấp giấy chứng nhận.
Theo thống kê của Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội, hiện toàn TP có 370 dự án nhà ở, trong đó có 223 dự án đã được giao đất. Các dự án này có tới 216.580 căn nhà (gồm căn hộ chung cư và nhà thấp tầng). Trong tổng số căn hộ có người dân tới ở, Sở Tài nguyên & Môi trường Hà Nội đã hướng dẫn thủ tục và cấp giấy chứng nhận cho 36.110 căn, còn 76.040 căn vẫn bị nợ sổ đỏ kéo dài.
Chủ đầu tư chậm làm thủ tục cấp sổ đỏ cho dân trong vòng 1 năm sẽ bị phạt
đến 1 tỷ đồng
Phân tích nguyên nhân của tình trạng nợ đọng sổ đỏ, ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường Hà Nội cho rằng, nguyên nhân là do chủ đầu tư dự án thiếu trách nhiệm trong việc làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho khách hàng. Cá biệt, có một số dự án, chủ đầu tư còn gây khó khăn cho người mua nhà khi hoàn thiện hồ sơ. Có trường hợp, chủ đầu tư còn cố tình không thanh lý hợp đồng, không xuất hóa đơn, không xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính cho người mua nhà.
Trong năm 2014, UBND TP. Hà Nội đã giao chỉ tiêu cho quận Long Biên cấp 3.000 sổ đỏ tại các dự án nhà ở. Nhưng tới nay, số hồ sơ quận tiếp nhận từ Văn phòng đăng ký đất đai Hà Nội mới có 253 hồ sơ, chỉ đạt 8,4% kế hoạch.
Ông Nguyễn Mạnh Hiển, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường cho rằng, để xảy ra tình trạng chậm cấp sổ đỏ cho người dân là lỗi của chủ đầu tư chứ không phải lỗi của cơ quan tài nguyên và môi trường. Vì thế, trong thời gian tới, chủ đầu tư nào chậm cấp sổ đỏ cho cư dân sẽ bị công khai danh tính trên website của Bộ Tài nguyên & Môi trường và website của UBND các cấp. Những chủ đầu vi phạm sẽ không được giao tiếp dự án nữa.
Chậm làm thủ tục cấp sổ đỏ trên 1 năm bị phạt 1 tỷ
Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 102/2014/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Trong đó, Nghị định quy định rất rõ mức phạt đối với các tổ chức, cá nhân chậm làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà, người nhận quyền sử dụng đất.
Cụ thể, tổ chức được Nhà nước giao đất thực hiện dự án nhà ở để bán mà chậm làm thủ tục cho dưới 30 hộ gia đình từ 3 - 6 tháng sẽ bị phạt từ 10 - 30 triệu đồng; chậm làm thủ tục cho từ 30 - 100 hộ gia đình sẽ bị phạt từ 30 - 50 triệu đồng; từ 100 hộ trở lên, sẽ bị phạt từ 50 - 100 triệu đồng. Trong trường hợp chủ đầu tư dự án chậm làm thủ tục cho dưới 30 hộ gia đình trên 6 - 9 tháng thì phạt tiền từ 30 - 50 triệu đồng; từ 30 - 100 hộ gia đình, bị phạt từ trên 50 - 100 triệu đồng; từ 100 hộ gia đình, cá nhân trở lên, bị phạt từ trên 100 - 130 triệu đồng. Nếu chủ đầu tư chậm làm thủ tục cho dưới 30 hộ gia đình từ trên 9 - 12 tháng sẽ bị phạt 50 - 100 triệu đồng; dưới 100 hộ, bị phạt từ trên 100 - 300 triệu đồng, từ 100 hộ gia đình trở lên, bị phạt 300 - 500 triệu đồng.
Trong trường hợp chậm làm thủ tục cấp sổ đỏ từ 12 tháng trở lên thì mức phạt được quy định như sau: Phạt từ trên 100 - 300 triệu đồng trong trường hợp chậm làm sổ cho dưới 30 hộ gia đình; 300 - 500 triệu đồng đối với trường hợp chậm làm sổ đỏ cho từ 30 - dưới 100 hộ; phạt từ trên 500 triệu đến 1 tỷ đồng đối với từ 100 hộ gia đình, cá nhân trở lên.
Nghị định cũng quy định rõ, cùng một hành vi vi phạm hành chính, mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Tức là số tiền phạt có thể lên tới 2 tỷ đồng.
Tuy nhiên, ông Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam lại cho rằng, quy định thì chặt chẽ như vậy nhưng áp dụng được vào thực tế không phải dễ. Nhiều khi chính chủ đầu tư bị "nhũng nhiễu" bởi nhiều thủ tục, đấy là chưa kể tiến độ cấp giấy chứng nhận còn tùy thuộc vào các cơ quan công quyền trực tiếp thực hiện việc cấp giấy chứng nhận. Rồi chưa kể đến hành vi đòi phí "bôi trơn" mà báo chí đã nhắc đến trong thời gian vừa qua.
Theo ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường Hà Nội, để giải quyết dứt điểm 76.000 sổ đỏ còn nợ của người dân, từ nay đến hết 31/12, thủ tục xin cấp giấy chứng nhận sẽ được rút ngắn từ hai tháng xuống còn 10 ngày làm việc.
