Trong từ điển tiếng Nhật, Zen có ý nghĩa đề cập đến những vấn liên quan tới Thiền. Trong kiến trúc, Zen phản ánh sự cân bằng, thư giãn và hài hòa giữa các yếu tố. Vì vậy, phong cách Zen thường gắn liền với sự tối giản và những gì tinh khiết nhất, mang đến cho ngôi nhà sự thanh tịnh, yên bình, là nơi mà mọi cá nhân đều có thể hòa mình với thiên nhiên.
1. Đặc trưng của phong cách Zen
Cái tên của nó cũng đã phản ánh được phần lớn những đặc điểm nổi bật của phong cách Zen. Đó là sự đơn giản trong kiến trúc, trong cách bài trí nội thất và tinh tế trong kết nối không gian. Đơn giản hoá kiến trúc, nhưng không phải vì thế mà kém phần hiện đại. Nét đơn giản của Zen nằm ở chính trong bản chất nội tại của chất liệu đồ vật kết hợp với sự trang trí của con người.
 |
| Phong cách kiến trúc Zen thường hướng về "màu sắc pha trộn bóng tối" |
Về chất liệu: Zen đề cao nét đẹp tự nhiên vốn có của vật liệu và sử dụng chúng dưới dạng nguyên bản, hạn chế tối đa chỉnh sửa, mài dũa. Các chất liệu chủ yếu thường dùng trong phong cách Zen là gỗ, các loại sợi tự nhiên như đay, cỏ, các loại sỏi, đá với hình dạng thô sơ.
Về màu sắc: Zen mô phỏng theo những sắc màu của thiên nhiên như màu xanh da trời, xanh nước biển, vàng kem, trắng,... nhằm giúp giải tỏa căng thẳng, mang lại sự thư thái và làm giàu trí tưởng tượng của con người.
Về ánh sáng: Zen được biết đến với các không gian mà ở đó “màu sắc pha trộn bóng tối” – ánh sáng được sử dụng một cách gián tiếp hay dùng ánh sáng của đèn lồng để tạo cảm giác trầm tĩnh, ấm cúng.
Cây xanh: Các mảng xanh là một yếu tố không thể thiếu trong không gian phong cách Zen. Nên lựa chọn những chậu cây bonsai, trúc cảnh hoặc những loại cây thủy sinh… Không nên chọn những loại cây có màu sắc sặc sỡ hoặc có mùi nồng.
 |
| Cây xanh là một yếu tố rất quan trọng trong thiết kế không gian theo phong cách Zen |
Yếu tố nước: Phong cách Zen thường sẽ có trang trí đài phun nước nhỏ trên bàn hoặc đồ trang trí có yếu tố nước lớn ở giữa nhà vì âm thanh nước chảy róc rách có tác dụng thư giãn tuyệt vời cho tâm hồn.
2. Cách phối màu cho không gian nội thất phong cách Zen
Các yếu tố của màu sắc đóng vai trò đặc biệt quan trọng để tạo nên không gian Zen - Thiền. Để áp dụng chính xác những tông màu phù hợp, cần chú ý tới những phần quan trọng dưới đây:
Màu sắc tường và sàn
Đối với tường, trần và sàn nhà, nên sử dụng những tông màu của đất hoặc những màu sắc tự nhiên. Một chủ đề đơn sắc sẽ cho bạn cảm giác hài hòa trong phòng. Chẳng hạn, sơn tường màu trắng hoặc màu be nhạt và trang trí một vài điểm nhấn đơn giản.
Sàn gỗ tự nhiên là lựa chọn tối ưu nhất cho một không gian phong cách Zen. Thảm sàn với màu xám, kem hoặc màu be cũng là giải pháp phù hợp và không tốn quá nhiều chi phí.
Sàn gỗ rất phù hợp trong phong cách thiết kế nội thất Thiền
Bạn nên sử dụng sàn tre hoặc thảm bằng tre, vật liệu này được đánh giá cao bởi độ bền, vẻ đẹp tự nhiên và tính bền vững. Sàn tre có nhiều màu sắc tự nhiên cho bạn lựa chọn, từ màu tự nhiên của vỏ tre cho tới các tông màu nâu.
Màu sắc vật dụng
Với đồ nội thất, bạn nên chọn tông màu trầm và thêm một vài điểm nhấn theo phong cách riêng, có thể là một vài món đồ handmade hoặc những vật dụng truyền thống của gia đình.
Màu xám, màu be và trắng là lựa chọn tốt nhất dành cho chất liệu bọc ghế và sofa. Nên lựa chọn vật liệu gỗ cho bàn trà tiếp khách, bàn để cạnh sofa, bộ bàn ghế ăn và giường ngủ… để tạo nên một không gian “chuẩn Zen”.
 |
| Màu xám, màu be và trắng là lựa chọn tốt nhất dành cho chất liệu bọc ghế và sofa |
Màu sắc của các điểm nhấn và phụ kiện
Hãy thêm những vệt màu trong một không gian đơn sắc, bằng cách chọn một màu sắc phù hợp dành cho điểm nhấn từ phụ kiện. Hạn chế sử dụng màu cam hoàng hôn, đỏ san hô hoặc sắc xanh lá cây cho các chi tiết nhỏ trong phòng như gối, vải bọc...
Sự tối giản là yếu tố cốt lõi của phong cách Zen, vì vậy không nên lạm dụng các chi tiết trang trí rườm rà, chỉ nên chọn một vài vật cần thiết lấy cảm hứng từ Zen và đặt chúng trên kệ.
Màu sắc tự nhiên của cây cảnh
Màu xanh lá cây thường được sử dụng trong thiết kế nội thất giúp mang lại hiệu ứng thư giãn êm dịu, rất thích hợp trong bầu không khí Thiền. Bạn có thể bố trí rải rác trong không gian những cây cảnh bonsai, cây cọ (thuộc họ Cau) và hoa lan trắng (thuộc họ Lan).
 |
| Bạn có thể trưng bày hoa, cành cây và tre trong bình hoặc chậu để mang đến màu xanh cho ngôi nhà |
Nếu bạn có một sân hiên hoặc sân thượng, hãy trồng nhiều loại hoa, cây bụi và treo các loài cây nhỏ để tạo điểm nhấn khi nhìn từ bên trong. Nếu bạn quá bận rộn và không có thời gian dành cho việc chăm sóc cây thì có thể áp dụng Ikebana – nghệ thuật cắm hoa của Nhật Bản để trưng bày hoa, cành cây và tre trong bình hoặc chậu.
3. Thiết kế nội thất phong cách Zen cho từng không gian
Phòng khách
Để tạo nên một phòng khách chuẩn Zen thì cần tuân thủ nguyên tắc sử dụng và bố trí nội thất gỗ đơn giản, màu sắc thanh thoát. Chẳng hạn bạn có thể kết hợp ghế ngồi màu kem cạnh cửa sổ, ghế bọc da màu xám nhạt và ghế sofa màu be với bàn trà bằng gỗ.
Phòng ngủ
Để có một thiết kế phòng ngủ chuẩn Nhật Bản, hãy mua một chiếc giường trải chiếu tatami và lắp đặt những chiếc thảm cói màu vàng có mùi thơm dễ chịu. Giường tatami được làm bằng gỗ hoàn toàn tự nhiên và được lắp ráp mà không cần đinh vít, sử dụng các khớp nối gỗ một cách khéo léo. Sự đơn giản trong thiết kế, cùng đường nét rõ ràng, màu sắc tự nhiên chính là “chìa khóa” cho một phòng ngủ phong cách Zen.
Phòng bếp – ăn
Những gian bếp theo phong cách Zen thường được thiết kế với kiểu dáng hiện đại, màu sắc đơn giản và tạo được một không gian ấm cúng, sạch sẽ. Bạn nên chọn những chất liệu gỗ như sàn gỗ, tủ gỗ, cầu thang gỗ… và những vật dụng, nội thất có tone màu ấm áp như nâu, vàng, ghi, xám… cho căn bếp. Không gian bếp theo phong cách Zen thường có một ô cửa lớn để tận dụng ánh sáng tự nhiên. Cửa sổ lớn cũng tạo được tính thẩm mỹ và điều hòa không khí trong căn phòng.
Phòng tắm
Một trong những nguyên tắc hàng đầu khi thiết kế phòng tắm phong cách Zen đó là hệ sàn phải làm hơi dốc để nước thoát dễ dàng, đảm bảo sàn luôn sạch sẽ, khô ráo. Nên sử dụng những màu sắc mô phỏng thiên nhiên, những màu trung tính như màu cát, màu nâu, nâu sẫm, màu ghi, xanh biển và đen để tạo nên cảm giác yên bình cho phòng tắm. Đặc biệt, bồn tắm là thiết kế quan trọng trong xu hướng thiết kế nội thất Zen. Những âm thanh róc rách của nước sẽ mang đến cảm giác thiền và tĩnh tại, làm dịu bớt những căng thẳng cho bạn. Bồn tắm ngâm của Nhật thường nhỏ, sâu và có một số băng ghế ngồi.
Hà Nhung (TH)
