Ngôi nhà của vợ chồng chị Khánh ở Thảo Điền, quận 2 rộng hơn 150 m2, gồm 5 tầng được hoàn thành vào giữa năm 2015, sau 14 tháng thi công. Chồng chị là dân kinh doanh nhưng có kiến thức về kiến trúc nên đã tự tay thiết kế ngôi nhà theo phong cách biệt thự ở Bali, có hồ nước, nhiều cây xanh, giếng trời và cửa sổ thông gió. Điều khiến anh chị tự hào nhất về ngôi nhà chính là khu vườn thẳng đứng tốn hơn 200 triệu đồng chi phí.
Khu vườn bao gồm 99 chậu cây nhỏ bằng sắt, kết nối với nhau bằng các mối hàn tạo thành một tấm bảng lớn, che toàn bộ bức tường thông giữa tầng trệt (phòng ăn liên thông phòng bếp) và tầng 1 (phòng khách). Mỗi chậu đều có đất xơ dừa và trồng được 1-2 cây cảnh nhỏ. Trên bức tường này, vợ chồng chị Khánh trồng ba loại cây khác nhau, gồm dương xỉ, trầu bà có lá màu xanh và vạn lộc lá màu đỏ. Để khu vườn sinh động hơn, các loại cây được trồng thành từng đường ziczac. Khu vườn còn được trang bị hệ thống tưới nước tự động và cũng có thể tự làm thác đổ. Muốn khu vườn luôn tươi tốt, vợ chồng chị Khánh còn bỏ ra 6 triệu đồng/tháng để thuê một người thợ đến chăm mỗi ngày.
Dù được chăm sóc bởi nhân viên chuyên nghiệp nhưng khu vườn lại không phát triển được như mong muốn ban đầu của chủ nhà. Sau khoảng 3 tháng, các cây đồng loạt thay lá khiến khu vườn trông xác xơ. Chưa kể, các cây phát triển không đều, chỗ nhiều nắng thì xanh tốt hơn chỗ ít hoặc không có nắng. Dần dần, bức tranh màu sắc trên tường cây cũng biến mất, rồi lá rụng rơi đầy xuống mặt hồ, giun cũng xuất hiện trong đất khiến chủ nhà bắt đầu chán.
Duy trì được một năm, vợ chồng chị Khánh quyết định gỡ bỏ khu vườn thẳng đứng. "Mỗi tháng tiết kiệm được 6 triệu tiền thuê người, rồi tiền nước, tiền cây và quan trọng là thấy thoải mái hơn hẳn, không sợ giun hay lá rụng. Bỏ khu vườn đi, nhà vẫn xanh, thoáng mà có cảm giác sạch sẽ hơn hẳn", chị Khánh cho biết.
Để có khu vườn trong nhà, chủ nhà phải đầu tư rất tốn kém
nhưng các cây vẫn dễ chết. Ảnh: Inhabitat
Mới đây, anh Tâm (Gò Vấp, Tp.HCM) cũng quyết định san bằng khu vườn nhỏ ở góc phòng khách, ngay dưới giếng trời mà trước đây từng khiến anh rất tự hào.
Anh Tâm kể, có thời gian anh phải quét lá liên tục trong phòng mà vẫn không hết lá rụng. Kể từ đầu năm 2017 đến khi phá vườn mới đây, đã nhiều lần gia đình anh phải thay cây mới, các loại cây như khế, ổi, chanh rồi tóc tiên, hoa mười giờ... được anh thay đổi thường xuyên. "Lúc mới trồng, cây xanh mướt, nhìn rất thích. Sau đó, cây thay lá rồi héo làm xấu cả phòng khách", anh Tâm cho biết.
Nhưng việc rễ một số cây phát triển tốt quá khiến gạch ốp bồn cây bị nứt mới là lý do chính khiến anh Tâm phá vườn. "Ngoài ra, trồng cây trong nhà có nghĩa là bạn chấp nhận chân tường xung quanh vườn cây ẩm mốc, có thể gặp giun trong đất, sâu trên lá, hay thỉnh thoảng có con ong, con bọ bay lạc vào nhà", anh Tâm chia sẻ.
Theo kiến trúc sư Đoàn Thanh Hà (Hà Nội), trong nhà có cây xanh thì rất tốt, vì chúng giúp bổ sung độ ẩm, thanh lọc không khí và giúp gia chủ gần gũi hơn với thiên nhiên. Tuy nhiên, để có loại cây phù hợp làm vườn trong nhà, bạn cần lưu ý đến kích thước và vị trí của không gian mình đang ở. "Ngoài ra, bạn cần tính đến khả năng chống muỗi nếu làm cả vườn cây trong nhà", kiến trúc sư Hà cảnh báo.
Cây xanh trồng trong nhà ở Singapore đã được xử
ý chống muỗi. Ảnh: Đoàn Thanh Hà
Kiến trúc sư Phạm Thanh Truyền (Tp.HCM) cũng đồng tình với những ưu điểm của việc trồng cây xanh trong nhà và phải đảm bảo không gian đủ thoáng đãng, ánh sáng. Có như vậy, người sống trong nhà mới cảm thấy thoải mái.
Tuy nhiên, ngoài ưu điểm thì làm vườn trong nhà cũng có không ít nhược điểm. Trước hết, chi phí cho vườn tốn kém hơn nhiều hơn so với việc bạn chỉ trồng vài cây nhỏ trong chậu. Bên cạnh đó, việc chăm sóc khu vườn cũng rất tốn công sức và thời gian như phải dọn lá rụng, bón phân, bắt sâu bọ... Đặc biệt, nếu chủ nhà không nắm rõ kỹ thuật thì cây không chỉ nhanh chết mà còn có thể phá hỏng công trình. Hầu hết các loại cây trồng trong nhà chỉ sống được thời gian ngắn, sau đó gia chủ phải thay cây mới.
"Tôi vẫn khuyên khách hàng của mình hãy trồng cây xanh bên ngoài nhà hơn là cố gán ghép trồng bên trong nhà. Vì cây sống trong nhà là đi ngược về quy trình sinh thái. Gần đây, một số gia chủ vẫn thích trồng cây xanh bên trong nội thất, nhưng chỉ được thời gian đầu, sau đó thì cây chết sạch. Bên trong nội thất thiết kế sao cho thoáng, tiếp cận được thiên nhiên bên ngoài, có đối lưu thông khí tốt, như vậy là tốt lắm rồi", anh Truyền cho biết.
Cả hai kiến trúc sư đều đồng ý quan điểm: với không gian nội thất, chủ nhà nên trồng những cây vừa phải trong những chậu nhỏ chứ không nên làm vườn. Với cách làm này, bạn sẽ dễ dàng hơn trong việc thay đổi môi trường sống cho cây, giúp cây thích nghi tốt hơn với môi trường thiếu ánh sáng. "Bạn có thể chọn các cây treo như thường xuân, vạn niên thanh hoặc trồng trong chậu với cây hạnh phúc, thiết mộc lan, cây ngũ gia bì (có khả năng đuổi muỗi)...", kiến trúc sư Hà khuyên.
