Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, tổng năng lực sản xuất của ngành thép trong nước hiện vào khoảng 30 triệu tấn/năm. Cụ thể, mặt hàng thép cán đạt 12 triệu tấn/năm, phôi thép là 12 triệu tấn/năm, thép ống 3 triệu tấn/năm, tôn mạ phủ màu là 5 triệu tấn/năm. Với quy mô này, ngành thép Việt Nam được đánh giá đang đứng đầu các nước Đông Nam Á. Nhưng hiện ngành thép mới chỉ hoạt đông khoảng 50-60% công suất.
Mặc dù mới hoạt động 50-60% công suất, song theo VSA, so với nhu cầu thực tế của thị trường trong nước, nguồn cung đã vượt xa cầu. Bên cạnh đó, nếu so sánh giá với sản phẩm đến từ Trung Quốc thì giá thép của Việt Nam vẫn cao hơn, nên ngành thép trong nước đang đối mặt với không ít khó khăn.
"Điều này phản ánh năng lực sản xuất và cạnh tranh kém của ngành thép trong “sân chơi” hội nhập. Thực tế, do năng lực tài chính hạn chế, nhiều doanh nghiệp chỉ đầu tư dây chuyền với quy mô nhỏ, công nghệ lò điện cũ, tiêu tốn nhiên liệu và chi phí cao, dẫn đến các sản phẩm không có tính cạnh tranh”, bà Nguyễn Thị Dung, Chủ tịch HĐQT Tổ hợp công nghiệp xây dựng Nam Hải cho hay.
Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Lê Hoa, Viện Năng suất Việt Nam đánh giá, hiện quy mô, trình độ công nghệ của nhiều doanh nghiệp thép trong nước còn hạn chế, dẫn đến chất lượng, giá thành sản phẩm chưa thực sự cạnh tranh, hiệu suất sử dụng chưa đạt yêu cầu.
 |
| Nhiều dự án bất động sản được khởi công trong năm 2018 là tín hiệu tích cực với doanh nghiệp thép |
Ngoài sức ép về giá cả, các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước còn phải đối mặt với nạn hàng nhái, hàng giả. Với cách thức làm giả ngày càng tinh vi, khả năng giống với hàng chính hãng lên đến 90%, khách hàng khó có thể phát hiện đâu là thật, đâu là giả.
Có nhiều năm kinh nghiệm kinh doanh mặt hàng này, anh Tuấn, chủ cửa hàng vật liệu xây dựng trên đường Đỗ Xuân Hợp (quận 9, Tp.HCM) chia sẻ, vì lợi nhuận mặt hàng này đem lại là rất lớn nên khả năng bị làm nhái cũng cao.
Theo anh Tuấn, dù sản phẩm của các đơn vị thành viên của Tổng công ty Thép Việt Nam đều có mẫu mã, thương hiệu, biểu trưng, biểu tượng đặc thù trên mỗi cây thép, tuy nhiên nếu nhìn bằng mắt thường và không có kinh nghiệm thì khách hàng rất khó phân biệt hàng thật, hàng giả.
Các chủ cửa hàng cho biết, tại các cửa hàng kinh doanh mặt hàng sắt, thép xây dựng vẫn luôn sẵn có song song 2 loại, vì không phải công trình nào cũng cần đến những loại thép chất lượng cao nhưng giá đắt đỏ. Không ít khách hàng chỉ quan tâm đến những sản phẩm có giá vừa túi tiền.
VSA cho rằng, để nâng cao tính cạnh tranh, đẩy lùi sức ép, các doanh nghiệp cần phải đổi mới công nghệ, phương thức quản lý nhằm tăng năng suất, hạ giá thành. Thực tế, trình độ công nghệ của nhiều doanh nghiệp vẫn còn hạn chế nên giá thành, chất lượng sản phẩm chưa thực sự cạnh tranh, hiệu suất sử dụng chưa đạt yêu cầu.
Đại diện VSA nhấn mạn: "Để giải quyết tận gốc những bất cập của thị trường thép Việt Nam, các doanh nghiệp phải xuất phát từ việc nâng cao năng lực cạnh tranh, đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm”.
Song với bối cảnh kinh tế vĩ mô 2018 lạc quan, thị trường bất động sản và xây dựng được dự báo sẽ phát triển mạnh trong thời gian tới, các doanh nghiệp sản xuất thép Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội tăng trưởng.
