- PV: Thực tế cho thấy, mặc dù chúng ta đã có chính sách tạo điều kiện cho người dân xây nhà cho công nhân thuê nhưng kết quả lại không như mong đợi. Theo Bộ trưởng có cần thay đổi cách làm hay không?
- Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Chúng ta không thể đạt được mong muốn ngay khi mới bắt đầu đi vào thực hiện. Từ luật đi vào cuộc sống cần phải có một quãng ngưng nhất định.
Người dân xây nhà cho công nhân cho thuê hiện rất nhiều nhưng chưa đủ chuẩn, chất lượng xây dựng chưa đạt vì thế nên cần phải có sự hỗ trợ từ phía Nhà nước. Ngoài ra cần phải có sự vào cuộc của người dân. Giá cho thuê, giá bán cũng phải có một quy chuẩn riêng.
- Thưa Bộ trưởng, ngoài Luật Nhà ở thì chúng ta cần có thêm những chính sách gì để hỗ trợ công nhân trong việc an cư?
- Nhà trọ, nhà ở cho công nhân vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề về vệ sinh môi trường, các loại dịch vụ, quyền của người lao động trong sinh hoạt ở khu nhà trọ... Nhưng nếu hỏi Nhà nước và DN có đủ tiền xây nhà đầu tư cho công nhân hay không thì câu trả lời chắc chắn là không. Vì thế nên hình thức người dân đầu tư xây nhà cho công nhân thuê là hợp tình hợp cảnh trong thời điểm này.
Nhà trọ công nhân kém chất lượng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sự ổn định,
yên tâm làm việc của người lao động (Một góc nhà trọ CN tại KCN Hòa Khánh)
(Nguồn ảnh: Báo CA Đà Nẵng).
- Theo Bộ trưởng, nên phát triển nhà ở xã hội ở Việt Nam theo hướng nào?
- Nhiều nước đã thành công trong xây dựng nhà ở xã hội. Nước Pháp quy định dành 30% diện tích trong khu đô thị để xây nhà ở xã hội, điều này tạo ra sự bình đẳng. Cả người giàu và người nghèo sẽ được hưởng chung hạ tầng như nhau. Ngoài việc tạo ra bình đẳng, cách làm này còn hạn chế tệ nạn xã hội, xóa bỏ các khu người lao động ở riêng.
Ở Việt Nam, có một số mô hình rất thành công, tránh được mâu thuẫn giữa nhà xã hội và thương mại. Chủ đầu tư cũng xây dựng những khu dịch vụ riêng cho nhà xã hội để người thu nhập thấp được sử dụng dịch vụ vừa với túi tiền của mình. Không chỉ lợi về kinh tế, xây nhà ở xã hội còn có lợi cả về mặt xã hội. Khi có nhà, người lao động sẽ yên tâm làm việc, thúc đẩy nền kinh tế phát triển và tránh được các tệ nạn xã hội.
Nhiều nước cũng có Quỹ phát triển nhà ở xã hội bởi vì nhà ở là tài sản cần vốn lớn nhưng không có nguồn vốn dài hạn thì rất khó khăn, nhất là trong việc cải thiện nhà ở cho người lao động thu nhập thấp. Vì thế nên rất cần có nguồn và quỹ để tạo vốn dài hạn, từ đó người dân có thể vay mua hoặc thuê nhà ở.
- Thưa Bộ trưởng, Luật Nhà ở và Luật kinh doanh bất động sản có tác động như thế nào đến thị trường bất động sản?
- Hai luật này có quan điểm rất rõ là phát triển thị trường bất động sản phải theo kế hoạch và quy hoạch nhằm tránh dư thừa, lãng phí. Cần phải nâng cao quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương, thực hiện cả bàn tay hữu hình và vô hình nhằm để thị trường phát triển lành mạnh hơn. Thực hiện nhanh và mạnh mục tiêu nhà ở cho người dân, cụ thể hóa Hiến pháp về quyền có chỗ ở.
Bộ Luật Kinh doanh bất động sản sẽ tạo hành lang pháp lý để huy động các nguồn lực phát triển thị trường bất động sản nhưng phải đúng khuôn khổ pháp lý cho phép.
- Thưa Bộ trưởng, để cân bằng cung - cầu, Bộ Xây dựng đã có kế hoạch dự báo như thế nào?
- Trước đây, cứ có đất là dự án sẽ được triển khai mà không theo một quy hoạch nào cả. Nay cần đưa tất cả vào trong quy hoạch để tránh quy hoạch treo và cân đối nguồn lực cho thị trường bất động sản. Các quy hoạch, kế hoạch này được lập ra dựa trên những dự báo, thống kê, đánh giá của mỗi địa phương.
- Trong Luật Nhà ở lần này, đối tượng ở nhà công vụ được nới hơn, vậy theo Bộ trưởng, điều này có làm tăng lãng phí hay không khi thực tế có nhiều người không muốn trả lại nhà công vụ mặc dù đã hết công chức?
- Nhà công vụ thực chất cũng là một dạng của nhà ở xã hội với đầu tư từ ngân sách nhà nước, nhằm phục vụ cho cán bộ luân chuyển nhận công tác, cán bộ cấp cao ở. Ở nơi khác, họ có thể có nhà rồi, nhưng về đến Hà Nội lại không có nhà nên phải có nơi để cho họ thuê nhằm ổn định công tác. Không chỉ Việt Nam mà nhiều nước khác cũng triển khai nhà ở công vụ.
Luật quy định nhà công vụ chỉ được ở trong thời kỳ làm nhiệm vụ, trong thời gian công tác.
- Cảm ơn Bộ trưởng!.
