Theo đó, sản phẩm bị cáo buộc là thép cán nguội (cold rolled steel – CRS). Nguyên đơn là các công ty ArcelorMittal USA LLC, United States Steel Corporation, Nucor Corporation và AK Steel Corporation. Ngày 24/8/2015, Hoa Kỳ đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với cùng chủng loại sản phẩm trên các sản phẩm mã HS: 7209.15.0000; 7209.16.0030/.0060/.0070/.0091; 7209.17.0030/.0060/.0070/.0091; 7209.18.1530/.1560/.2510/.2520/.2580/.6020/.6090; 7209.25.0000; 7209.26.0000; 7209.27.0000; 7209.28.0000; 7209.90.0000; 7210.70.3000; 7211.23.1500/.2000/.3000/.4500/.6030/.6060/.6090; 7211.29.2030/.2090/.4500/.6030/.6080; 7211.90.0000; 7212.40.1000/.5000; 7225.50.6000/.8080; 7225.99.0090; 7226.92.5000/.7050/.8050; có xuất xứ từ Trung Quốc và một số quốc gia/vùng lãnh thổ khác (Ấn Độ, Brazil, Hàn Quốc, Nhật Bản, Hà Lan, Vương quốc Anh và Cộng hòa liên bang Nga).
Ngày 24/5/2016, Hoa Kỳ đã ban hành lệnh áp thuế với Trung Quốc với mức thuế chống bán phá giá là 199,76% và thuế chống trợ cấp là 256,44%. Được biết, sau khi Hoa Kỳ ban hành lệnh áp thuế, lượng xuất khẩu của Trung Quốc đối với sản phẩm này sang Hoa Kỳ giảm đi rõ rệt, nhưng lượng xuất khẩu sản phẩm này từ Việt Nam sang Hoa Kỳ lại tăng đột biến.
 |
| Thép cán nguội Việt Nam có thể bị kiện tại thị trường Mỹ. Ảnh minh họa |
Theo quy định của Hoa Kỳ, nhằm bổ sung sản phẩm của nước thứ ba vào lệnh áp thuế hiện hành (điều tra lẩn tránh thuế AD/CVD), thì DOC cần phải xem xét các yếu tố: Sản phẩm nhập khẩu từ một nước thứ ba thuộc cùng loại (class/kind) với sản phẩm bị áp thuế; quá trình gia công hoặc hoàn thiện ở nước thứ ba là “nhỏ hoặc không đáng kể”; trước khi nhập khẩu vào Hoa Kỳ, sản phẩm này đã được hoàn thiện hoặc gia công từ sản phẩm sản xuất ở nước bị áp thuế; trị giá của hàng sản xuất ở nước bị áp thuế chiếm phần lớn tổng trị giá của sản phẩm được xuất khẩu sang Hoa Kỳ và DOC quyết định rằng việc điều tra là cần thiết để tránh việc lẩn tránh.
Bên cạnh đó, DOC cũng phải xem xét các yếu tố như: xu hướng thương mại (pattern of trade); liệu nhà sản xuất/xuất khẩu nguyên liệu đầu vào có liên kết với bên ở nước thứ 3 là bên sử dụng các nguyên liệu này để gia công/hoàn thiện sản phẩm nhập khẩu vào Hoa Kỳ hay không? liệu nước bị áp thuế có tăng xuất khẩu nguyên liệu đầu vào sang nước thứ 3 sau khi DOC khởi xướng điều tra và áp thuế hay không?
Đồng thời, để quyết định liệu quá trình gia công hoặc hoàn thiện có phải là “nhỏ hoặc không đáng kể” hay không, thì DOC phải xem xét tới mức độ nghiên cứu, đầu tư và phát triển, mức độ cơ sở sản xuất ở nước thứ 3 bản chất của quy trình sản xuất, và liệu giá trị gia công ở nước thứ 3 có chiếm một tỷ trọng nhỏ trong trị giá của sản phẩm nhập khẩu vào Hoa Kỳ hay không? Nếu những linh kiện được bổ sung hoặc quá trình gia công ở nước thứ ba được thực hiện bởi người/doanh nghiệp có liên kết với bên (party) ở nước bị áp thuế thì DOC sẽ sử dụng chi phí sản xuất để tính trị giá.
Theo các nguyên đơn, vụ việc này đã đáp ứng được các yêu cầu của quy định pháp luật nêu trên. Vì vậy, nguyên đơn yêu cầu DOC khởi xướng điều tra và hoãn việc thanh khoản các chuyến hàng nhập khẩu sản phẩm thép mạ từ Việt Nam, đồng thời yêu cầu khoản tiền đặt cọc với các chuyến hàng này ở mức bằng với mức thuế CVD, AD đối với sản phẩm từ Trung Quốc.
Căn cứ theo quy định của Mỹ, DOC sẽ xem xét và đưa ra quyết định có khởi xướng điều tra hay không trong vòng 45 ngày kể từ ngày nhận được đơn (dự kiến ngày 10/11/2016) và ban hành quyết định cuối cùng trong vòng 300 ngày.
Trước đó, nhiều sản phẩm thép khác của Việt Nam đã bị kiện chống bán phá giá tại thị trường Mỹ như: Đinh thép, ống thép hàn cacbon, ống thép dẫn dầu, mắc áo thép, ống thép không gỉ chịu lực,…
