Theo khung giá đất hiện hành thì mức giá đất là 81 triệu đồng/m2, trong khi đó Nghị định số 104 của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 29/12, khung giá đất tại đô thị loại đặc biệt ở đồng bằng sông Hồng, Đông Nam bộ sẽ cao gấp đôi so với quy định cũ, khoảng 162 triệu đồng/m2.
Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT, cho rằng việc điều chỉnh khung giá đất như vậy sẽ có tác động mạnh đến người dân có đất ở đô thị, còn người dân ở miền núi và khu vực nông thôn gần như không bị ảnh hưởng nhiều. Bởi hiện nay thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, trong đó đất ở chỉ 0,03% theo bảng giá đất. Giả sử các địa phương tăng bảng giá đất theo khung mới lên gấp đôi, thì mức thuế này là 0,06%, vẫn còn quá thấp. Đây cũng là nguyên nhân khiến người có đất sử dụng rất lãng phí, sử dụng đất không hiệu quả, thậm chí sẽ dẫn đến tình trạng đầu cơ đất, "găm" đất chờ tăng giá để sang tay kiếm lời.
Cả người dân và doanh nghiệp đều lo ngại việc khung
giá đất tăng - Ảnh: Diệp Đức Minh/ Thanh Niên.
“Chỉ mang tính nửa vời”
Cũng theo ông Đặng Hùng Võ, tăng khung giá đất là giải pháp tốt để quản lý đất đai hiệu quả hơn, đồng thời cũng làm tăng nguồn thu cho nhà nước. “Trước đây khung giá đất chỉ ở mức 60 triệu đồng/m2 đã gây thiệt thòi lớn cho ngân sách nhà nước qua thuế khi chuyển nhượng. Để phù hợp, giá đất trong thực tế phải cao hơn, cỡ tối đa 500 triệu đồng/m2 mới phù hợp với thực tế, tiệm cận giá thị trường. Khung giá hiện nay chỉ mang tính nửa vời, cao hơn so với mức cũ nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Trong khi đó, theo luật Đất đai 2013 thì chúng ta phải định giá đất tương đương với giá thị trường”.
Tuy nhiên một số chuyên gia lại lo ngại khung giá tăng cao thì mức bồi thường cũng sẽ cao hơn. Thu được nhiều nhưng cũng phải chi nhiều để xây dựng các công trình hạ tầng, giải phóng mặt bằng.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM- Ông Lê Hoàng Châu phân tích, bảng giá đất tăng gấp đôi cũng đồng nghĩa với việc các hộ gia đình, cá nhân khi làm thủ tục xin hợp pháp hóa quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở sẽ phải nộp tiền sử dụng đất tăng gấp đôi.
Thông tin khung giá đất tăng gấp đôi đã khiến nhiều doanh nghiệp bất động sản thắc thỏm nghi ngại, vì như thế sẽ khiến doanh nghiệp thêm khó khăn khi phải bỏ tiền ra mua quyền sử dụng đất, giải phóng mặt bằng... với chi phí lớn hơn trước nhất là hiện tại các chi phí này đang là gánh nặng đối với họ. Chi phí tăng sẽ đẩy giá nhà đất tăng theo và người phải gánh chịu cuối cùng chính là khách hàng.
“Điểm mới” là giá đất thương mại dịch vụ
Đứng ở góc độ quản lý nhà nước, Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất Tp.HCM- ông Phạm Ngọc Liên cho rằng Tp.HCM sẽ chỉ điều chỉnh những nơi nào tăng giá đột biến do nhà nước đầu tư hạ tầng, ở những khu vực dân cư hiện hữu. Sẽ không điều chỉnh nhiều đối với những khu đô thị hóa chưa cao, để không tạo ra khó khăn cho người dân trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính. Thời gian vừa qua, các quận, huyện của Tp.HCM cũng chưa ghi nhận tình trạng người dân, doanh nghiệp “chạy đua” nộp hồ sơ hợp thức hóa, chuyển mục đích sử dụng đất để được nộp tiền sử dụng đất theo quy định cũ, vì các hồ sơ mà người dân hợp tác, có nhu cầu cấp giấy đã được TP giải quyết dứt điểm trong 2 năm qua, hiện chỉ còn lại những trường hợp tồn đọng do chính sách không cho, do vi phạm...
Ông Nguyễn Như Bình- Trưởng phòng Kinh tế đất (Sở TN-MT Tp.HCM) cũng cho biết, Nghị định 104 có hiệu lực từ ngày 29/12 nên TP không kịp áp dụng để thực hiện bảng giá đất cho năm mới nên toàn TP sẽ ban hành vào ngày 1/1/2015. Bảng giá đất của TP năm nay chủ yếu là điều chỉnh, bổ sung, cập nhật một số tuyến đường mới. Nếu có tăng thì chủ yếu tập trung tại các khu vực mới được đầu tư cơ sở hạ tầng.
Cũng theo ông Bình, việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của người dân trong năm 2015 không bị ảnh hưởng nhiều vì bảng giá đất cơ bản vẫn giữ nguyên. Cụ thể, Sở vẫn trình TP dự thảo bảng giá đất theo khung cũ, đất ở nông thôn tối thiểu là 110.000 đồng/m2, đất ở đô thị tối đa 81 triệu đồng/m2.
Bảng giá đất 2015 cũng có điểm mới về điều chỉnh giá đất thương mại dịch vụ. Thay vì tính bằng 60% giá đất ở thì năm 2015 giá đất loại này sẽ được điều chỉnh tăng lên 70% để phù hợp với thực tế.
Ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch HoRea lo ngại: “Mức nộp tiền sử dụng đất cao hơn trước, có thể nhiều hộ gia đình, cá nhân không đủ khả năng tài chính và như vậy có thể dẫn đến các giao dịch bằng giấy tay, giao dịch ngầm làm giảm tính minh bạch của thị trường BĐS, có thể phát sinh những tranh chấp và làm giảm nguồn thu ngân sách, gây tác dụng ngược”.
