Con người có 2 phương thức phổ quát và không thể thiếu để di dưỡng (nuôi sống) đó là di dưỡng thể chất (ăn uống) và di dưỡng tinh thần (giải trí, nghỉ ngơi, thưởng thức nghệ thuật). Trong đó, di dưỡng tinh thần thuộc về dương làm cho con người sảng khoái, vui vẻ, thần thái vững vàng ổn trọng. Còn di dưỡng thể chất thuộc về âm có tác dụng làm cho da dẻ tươi tắn, hồng hào cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy sức sống.
Do đó, để đảm bảo quy tắc “trạch mệnh tương phối” trong bố trí nhà ở gia đình theo phong thủy, cần dựa vào mệnh của chủ nhà để xem xét việc kê bàn ăn trong phòng bếp. Trường hợp chủ nhà thuộc Đông tứ mệnh thì nên tránh đặt bàn ăn ở hướng Đông Bắc, Tây Bắc, Tây Nam và hướng Tây. Trái lại, trường hợp chủ nhà thuộc Tây tứ mệnh cần tránh đặt bàn ăn ở hướng Bắc, Đông Nam, Nam và hướng Đông.
Di dưỡng thể chất chủ yếu thông qua ăn uống, hay còn gọi là tiến vị. Mà phòng ăn, lương thực thực phẩm, bàn ăn, ấm chén, bát đĩa,… là những nhân tố quyết định đến chất lượng tiến vị; nếu bị xung sát thì nó sẽ là mầm họa trực tiếp của sức khỏe. Do đó, thư tịch về y dược, các vua chúa phong kiến rất chú trọng đến phong thủy phòng ăn và chất liệu làm bàn ăn, xoong nồi, bát đũa, cốc chén… Đặc biệt, thiết kế phòng ăn, phương vị, màu sắc và cách kê đặt bàn ăn là những yếu tố có ảnh hưởng mang tính quyết định.
 |
| Tránh kê bàn ăn ngay dưới dầm trần nhà hoặc xà ngang nhà |
Theo phong thủy, phòng ăn (bàn ăn) có thể đặt ở mọi vị trí ngoài các tứ chính như: chính Đông (90 độ), Chính Bắc (điểm 0 độ), chính Tây (270 độ), chính Nam (180 độ). Các cung Tý, Ngọ, Mão, Dậu thuộc tứ chính. Vì tiến vị đòi hỏi lợi về âm nên nếu điều kiện cho phé thì tốt nhất phòng ăn hoặc bàn ăn nên đặt tại các địa chi và thiên can thuộc âm như: Sửu, Quý, Ất,Tỵ, Tốn… Ngoài ra, cũng có thể đặt phòng ăn tại các cung ngũ hành thuộc thổ bao gồm Tuất , Thìn , Mùi, Sửu.
Phòng ăn phải được thiết kế ở nơi thông thoáng, yên tĩnh, không u ám, ẩm ướt. Tuyệt đối tránh để phòng ăn bị gió lùa, nắng soi hoặc đặt ở vị trí tương xung với đầu hành lang, đầu đường,… Nên chọn những tông màu ấm cho phòng ăn; kỵ ồn ào náo nhiệt, tiếng động lớn; kỵ phòng quá cao rộng. Phòng ăn tốt nhất nên là hình vuông, hình chữ nhật,hình bầu dục, hình tròn; kỵ hình thoi, hình tam giác hoặc phòng ăn nhiều góc tường và góc nhọn…
Cần lưu ý, bàn ăn cũng kỵ dùng những loại có góc nhọn, đặc biệt là mặt bàn hình thoi hoặc hình tam giác. Bàn ăn hình tam giác chỉ sử dụng trong trường hợp lấp góc nhọn hoặc che góc tường. Trong phong thủy thường khuyến khích sử dụng bàn ăn hình bầu dục, hình tròn hoặc các loại bàn mặt hình chữ nhật, 4 góc bàn được “cúp” hoặc “bo” để không còn góc nhọn. Còn ghế trong phòng ăn gồm tay vịn, vai ghế, mặt và chân ghế đều lấy hình tròn hoặc hình bầu dục làm chủ đạo. Về màu sắc bàn ghế trong phòng ăn, nên ưu tiên những tông màu lợi về âm như nâu đỏ, màu cánh dán, màu cà phê…
Sách Hải Thượng Lãn Ông viết rằng, mọi chất tinh hoa làm cho con người phương trưởng đều thuộc âm và đều được cất trữ trong lục phủ. Trong đó, âm - dương là đường lối của trời đất và là kỷ cương của muôn vật. Vì thế, âm dương hài hòa là gốc của sức khỏe và là đạo lý trong y trị.
Khi kê đặt bàn ăn cần đặc biệt lưu ý, bàn ăn không được phép đối xứng với cửa chính hoặc nằm trên trục thần đạo của ngôi nhà. Tránh kê bàn ăn đối xứng với các ban thờ, nhất là ban thờ Phật, ban thờ Thần tài. Nếu ban thờ đặt ở phòng khách thì bàn ăn phải kê thấp hơn ban thờ. Trong trường hợp bất đắc dĩ thì trước ban thờ cần có bình phong ngăn cách. Tuyệt đối không kê bàn ăn ngay dưới thượng lương, dầm trần nhà hoặc xà ngang.
