Sốt đất không phải là hiện tượng mới trên thị trường bất động sản (BĐS) bởi từ năm 1993 trở lại đây nước ta đã có 4 đợt sốt đất. Vậy, nguyên nhân của việc sốt đất do đâu? Đối tượng nào hưởng lợi? Thấy gì từ sau những cơn sốt đất?
Trao đổi với PV, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho biết, sốt đất gắn với các yếu tố như: Đưa giá đất về với giá thị trường, điều chỉnh các quy hoạch, dự án phát triển kinh tế ở những điểm lấy đất gắn với sự gia tăng giá trị đất, gắn với nhu cầu của người dân về sở hữu cải thiện chất lượng sống gắn với nhà ở của mình. Cuối cùng là các chiêu thức đầu cơ, tin đồn, bất cập trong những thông tin không công khai, minh bạch.
Vị chuyên gia nhận xét, tùy từng địa phương, từng thời điểm, các yếu tố nói trên hội tụ lại tạo nên những cơn sốt đất. Song về cơ bản những cơn sốt đất hiện nay không còn lan tỏa toàn vùng như ngày trước mà chỉ còn một địa điểm nào đó, nhỏ hẹp hơn và thời gian cũng nhanh hơn.
 |
| Theo chuyên gia kinh tế, không thể dập tắt được tất cả những cơn sốt đất bởi đây như những hiện tượng kinh tế thị trường. Ảnh minh họa |
TS Nguyễn Trí Hiếu khẳng định, sẽ không bao giờ triệt tiêu được những cơn sốt đất vì ở bất cứ thời điểm nào thì giới “cò" đất đều có nhiều cách để làm giá. Dù người dân đã có hiểu biết và có thông tin nhiều hơn, nhưng thông tin thân cận khác từ bạn bè, hàng xóm ảnh hưởng đến người dân rất nhanh chóng, lợi dụng tình trạng đó, giới môi giới thổi phồng giá đất lên.
Đồng quan điểm, ông Phong cho rằng, không thể dập tắt được tất cả những cơn sốt đất, bởi đây như những hiện tượng kinh tế thị trường, chỉ có thể cải thiện, điều chỉnh hướng của nó trên cơ sở công khai các quy hoạch, minh bạch các thông tin nhất là thông tin dự án.
Theo ông Phong, có hai nhóm đối tượng được hưởng lợi nhất sau những cơn sốt đất. Một là những người có thông tin mà giấu giếm để mật báo cho người thân hoặc tự mình đi mua bán. Hai là nhóm tạo sóng, đầu cơ chi phối thị trường, khi nào thích lên thì tạo sóng lên mọi người ùa nhau mua, khi nào thích hạ xuống thì cho hạ mọi người lại tự bán rẻ. Tóm lại, quyền lợi liên quan đến 2 nhóm: Nhóm người có thực quyền về mặt quản lý nhà nước và nhóm người đầu cơ trên thị trường.
Liên quan đến câu hỏi thấy gì và cần làm gì sau những cơn sốt đất? Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cho hay, khi giá đất lên nhanh, lên cao sẽ có hiện tượng “bong bóng”. Nếu đổ xô vào đầu tư ở những nơi có “bong bóng” thì thiệt hại nắm chắc trong tay. Bởi “bong bóng” có thể “nổ” bất cứ lúc nào, mua với giá cao nhưng giá xuống thấp không kịp trở tay bán. Thường giá đất tăng lên khoảng 20% trở lên trong thời gian ngắn là những hiện tượng cần thận trọng khi đầu tư vào khu đó, bởi có thể do môi giới tự thổi giá.
Cũng theo ông Hiếu, tất cả các thành phần tham gia vào thị trường có “bong bóng” đều chịu thiệt hại, bao gồm cả ngân hàng. Nhưng đối tượng chịu thiệt hại đầu tiên là người đầu tư, trong đó có dân chúng. Tâm lý của những nhà đầu cơ, ăn xổi muốn tung tiền vào một miếng đất nào đó đến khi giá xuống nhanh thì chính họ là nạn nhân của việc đầu cơ. Thậm chí, ngay cả những người đầu cơ có nhiều kinh nghiệm, có tiền nhưng họ cũng chính là nạn nhân của họ khi rơi vào vòng xoáy của đầu cơ do lòng tham của họ.
Ông Phong cho rằng, cần kiểm soát tất cả hoạt động phao tin, đầu cơ đất mang tính chất nhũng nhiễu thị trường theo những quy định cạnh tranh cũng như quy luật về kiểm soát hoạt động đầu cơ.
“Quan trọng hơn phải tăng cường tuyên truyền, cấp chính quyền địa phương nơi sốt đất cần nhảy vào cuộc ngay, công bố rộng rãi các thông tin dự án để đảm bảo minh bạch, khi công khai thì sẽ điều chỉnh nhanh. Tình trạng sốt đất rất nguy hiểm, gắn liền với nợ xấu, đổ vỡ hoạt động đầu tư, đầu cơ đất và sẽ ảnh hưởng đến hệ thống tài chính ngân hàng, có thể dẫn đến khủng hoảng như ở Mỹ, Thái Lan”, ông Phong nhấn mạnh.
Còn theo ông Hiếu, cần có Trung tâm quản lý đất đai, từ trung tâm đó có những chi nhánh đi đến từng địa phương để có những thông tin chính thống, chính xác cho người dân thì mới có thể giảm tình trạng sốt đất.
