Trong Hội nghị tổng kết của Bộ Xây dựng, mặc dù đánh giá thị trường BĐS đã có chuyển biến tích cực nhưng ông Trịnh Đình Dũng, Bộ trưởng Xây dựng cũng thừa nhận: so với đầu năm 2013, lượng tồn kho BĐS đã giảm nhiều nhưng hiện vẫn còn lớn, đặc biệt là các sản phẩm ở phân khúc cao và trung cấp.
Nhà đất vẫn lệch pha về giá
Tổng giá trị tồn kho BĐS tính tới ngày 15/12/2014, còn khoảng 73.889 tỷ đồng, so với tháng 12/2013, giảm 20.569 tỷ đồng (tương đương 21,8%) và so với đầu kỳ báo cáo vào quý I/2013, giảm 54.659 tỷ đồng (tương đương 42,52%). Tính tới 31/10/2014, dư nợ tín dụng BĐS đạt 299.020 tỷ đồng, so với thời điểm 31/12/2013, tăng 14,08%, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế. Về thu hút vốn FDI, lĩnh vực kinh doanh BĐS đứng thứ 2.
So với đầu năm 2013, lượng tồn kho BĐS đã giảm nhiều nhưng hiện vẫn còn lớn (ảnh minh họa) |
Dường như không có gì đáng để lo ngại nếu đặt những con số này trong tương quan dự báo chiến lược phát triển nhà ở đến 2020 bởi "dư địa" còn rất lớn cho ngành kinh doanh BĐS. Dự báo tốc độ đô thị hóa ở mức 31% hiện nay vào năm 2025 sẽ tăng lên khoảng 45%. Có thể thấy, nhu cầu về nhà ở để đáp ứng cho khoảng 30 triệu dân hiện tại đến 2025 sẽ tăng lên khoảng 46 triệu dân. Như vậy, điều gì khiến cho các chủ đầu tư và cơ quan quản lý vẫn cảm thấy bất an? Trong các báo cáo tổng kết, nhận định của các cơ quan quản lý và các chủ đầu tư, có một thực tế ít được thừa nhận là giá nhà ở vẫn quá cao so với thu nhập trung bình của người dân. Vì thế, mọi nỗ lực của các bên chỉ là những giải pháp tình thế thiếu bền vững khi mà cung - cầu không gặp nhau.
Bởi vì, các chuyên gia tính toán, 60% các hộ gia đình ở đô thị hiện tại có mức thu nhập dưới 11,9 triệu đồng/tháng (tiết kiệm 1,3 triệu đồng mỗi tháng); 40% có mức thu nhập dưới 8,8 triệu đồng/tháng (tiết kiệm 400 nghìn mỗi tháng). Với khả năng tích lũy này thì ước mơ về một “ngôi nhà nhỏ” vẫn còn xa vời.
Chính sách về nhà đất đã hòm hòm
Trong bối cảnh này, Chính phủ đã dự kiến tốc độ tăng trưởng GDP (tổng sản phẩm quốc nội) vào năm 2015 là 6,2%. Đồng thời, Quốc hội đặt ra chỉ tiêu CPI (chỉ số giá tiêu dùng) trong năm 2015 không vượt quá 5%. Trong trường hợp CPI vẫn nằm ở mức thấp, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ tiếp tục hạ mức trần lãi suất huy động từ mức 5,5% hiện tại để làm cơ sở cho việc tiếp tục giảm lãi suất cho vay nhằm giúp các doanh nghiệp giảm chi phí vốn và đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng. Nếu CPI năm 2015 giữ ở mức 4%, trần lãi suất sẽ có thể được giảm xuống mức ít nhất 5%, đồng thời vẫn duy trì được lãi suất thực dương 1%.
Chính sách nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, người nghèo cần được đặc biệt quan tâm có thể là một gợi ý tốt cho doanh nghiệp địa ốc. |
Bên cạnh đó, kỳ vọng Luật Đất đai sửa đổi trong năm nay sẽ có những tác động trực tiếp tới thị trường BĐS năm 2015. Trên cơ sở đó, các cơ quan quản lý có điều kiện rà soát lại các dự án đầu tư nhà ở nhằm giải quyết những bất cập giữa cầu - cung trong thời gian vừa qua và tạo điều kiện để phân loại, đưa ra hướng giải quyết cho tồn kho BĐS. Đặc biệt, khuyến khích đầu tư FDI vào thị trường BĐS, số vốn này không chỉ giải quyết được một phần tồn kho BĐS mà còn giúp phát triển thị trường BĐS đáp ứng nhu cầu thực, khắc phục tình trạng cầu ảo trong thời gian vừa qua.
Ngoài ra, với nhiều điểm mới, Luật Nhà ở năm 2014 sẽ góp phần làm tăng niềm tin về tương lai khả quan của thị trường BĐS, tạo điều kiện thu hút đầu tư từ từ FDI và tiền tiết kiệm của dân; tăng nguồn cung tại phân khúc nhà ở giá rẻ bằng hình thức nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ và giải quyết tốt nhà ở cho người lao động; nhất là có cơ hội tăng cung cho phân khúc nhà ở chung cư, nhà ở cho thuê ở nhiều dạng khác nhau...
Trên đây là những cơ sở quan trọng để các nhà quản lý và nhà đầu tư tin rằng, những trở ngại của thị trường BĐS sẽ dần được tháo gỡ. Thị trường có vẻ như đang được đặt quá nhiều kỳ vọng vào những tác động ngoại lực để “cất cánh” trong năm 2015 trong khi gánh nặng về giá vẫn chưa được tháo gỡ. Trên thực tế dư địa tác động tới thị trường không nhiều nếu không muốn nói là đã cạn mặc dù nhiều chính sách mới có hiệu lực.
Được biết, tính tới ngày 15/10/2014, mới chỉ có 8.900 khách hàng được vay gói 30.000 tỷ đồng hỗ trợ nhà ở với tổng số tiền cam kết cho vay là 7.164 tỷ đồng, chiếm 24% tổng số tiền cho vay hỗ trợ nhà ở theo quy định tại Nghị quyết 02. Ông Trịnh Đình Dũng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đặt ra yêu cầu: “Làm sao để người không có tiền cũng có nhà ở bằng nhiều cách như: người thu nhập thấp thuê được nhà giá rẻ, mở rộng hệ thống nhà ở cho công nhân và phát triển nhà ở xã hội". Nhưng đây thực sự là một bài toán khó cho Bộ Xây dựng và các doanh nghiệp kinh doanh BĐS. Nhấn mạnh chính sách nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, người nghèo cần được đặc biệt quan tâm vì thu nhập trung bình của người dân Việt Nam vẫn còn khá thấp, chỉ mới 2.000 USD/người có thể là một gợi ý của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng. Tuy nhiên, không có nghĩa rằng các doanh nghiệp có thể trông chờ hay kỳ vọng “phép màu” từ chính sách mà hãy nhìn vào thực tế để đưa ra hoạch định chiến lược cho riêng mình. |