Tiền ít cũng có nhà...
Khác với nhà ở thương mại phải chờ đợi "dài cổ", hầu hết các dự án nhà tái định cư chỉ cần đóng tiền đợt đầu đã được nhận nhà (khoảng 10% giá trị căn hộ). Trong khi đó giá trị căn hộ tái định cư thường thấp hơn khoảng 20-30% so với sản phẩm tương tự. Do vậy, với số tiền chỉ bằng khoảng 40% giá trị căn hộ (tính cả tiền chênh lệch) là người mua đã có nhà ở. Số tiền còn lại được trả chậm với lãi suất thấp dao động trong khoảng 1 - 6%/năm, tùy từng giai đoạn .
Mua nhà tái định cư rẻ nhưng dễ gánh rủi ro - Ảnh: Lê Toàn
Nêu lý do chọn mua căn hộ Chung cư Lạc Long Quân (quận 11), a nh Đỗ Minh Châu cho rằng : “Lợi thế của việc mua nhà tái định cư là được vay vốn lãi suất thấp, lại không bị áp lực trả tiền hàng tháng như mua nhà thương mại". Anh Châu dẫn chứng, nếu có khoảng 500 triệu đồng và muốn mua một căn hộ thương mại có giá khoảng 1,2 tỷ đồng, anh sẽ phải đi vay 500 - 600 triệu đồng trong vòng 10 năm với lãi suất 9 - 10%/năm. Như vậy tính ra, mỗi tháng anh sẽ phải trả cả gốc và lãi khoảng 8,5 - 10 triệu đồng. Nếu thu nhập không ổn định, khả năng trả được nợ rất thấp, nguy cơ bị siết nhà rất lớn.
Với những người thu nhập thấp, nhà tái định cư là lựa chọn hợp lý vì giá bán thấp, lại được vay lãi suất thấp. Đây cũng là lý do khiến thị trường nhà tái định cư được mua bán trao tay liên tục. Một chuyên viên môi giới tên Trang cho biết: “Loại nhà này mua dễ, bán dễ, lúc nào cũng có khách, nên cả khi thị trường bất động sản đóng băng vẫn cứ giao dịch đều đặn. Ngoài việc lãi suất thấp thì phí quản lý, vệ sinh, gửi xe ở những khu nhà này đều rẻ hơn rất nhiều so với các chung cư thương mại khác”. Đơn cử như tại Chung cư tái định cư Lạc Long Quân (quận 11), phí quản lý và vệ sinh mỗi căn hộ chỉ có 64.000 đồng/tháng, thang máy là 30.000 đồng/người/tháng, gửi xe máy từ 80.000 - 90 .000 đồng/tháng.
... Nhưng lắm rủi ro
Lợi ích từ việc mua nhà tái định cư thì ai cũng rõ mười mươi nhưng rủi ro tiềm ẩn thì nhiều người vẫn cố tắc lưỡi cho qua. Cụ thể, do quy định hạn chế chuyển nhượng nhà tái định cư trong vòng 10 năm, nên giao dịch mua bán chỉ là tờ giấy viết tay ủy quyền từ chủ cũ. Đó là chưa kể tới chất lượng xây dựng của những khu nhà tái định cư vẫn còn rất nhiều dấu hỏi.
“Mua nhà tái định cư, đắt rẻ một chút không quan trọng, mà quan trọng hơn là phải tìm hiểu được tại sao người bán lại đẩy nhà đi”, anh Châu chia sẻ.
Với những người mua lại nhà tái định cư, giao dịch bán - mua chủ yếu dựa trên niềm tin, nên việc nắm được hoàn cảnh, tính cách của chủ cũ căn hộ rất quan trọng. Thực tế đã có không ít trường hợp người mua gặp phải những vị chủ cũ tác quái khiến họ không ít lần lâm vào cảnh “uất đến tận cổ”.
Chị Ngọc Dung, chủ một căn hộ tái định cư tại quận 11 cho biết: “Tôi mua lại căn hộ này cách đây 5 năm. Tiền đã trả hết cho chủ nhà, nợ ngân hàng mới đây cũng đã trả xong, nhưng chủ nhà nhất định không ký hợp đồng mua bán với lý do hồi đó bán rẻ và đòi thêm 80 triệu đồng nữa”.
Đen đủi hơn là trường hợp của chị Hòa, người mua 1 căn hộ tái định cư tại quận Phú Nhuận. Chị Hòa cho biết, trong khi giá bán căn hộ này theo phê duyệt của Tp.HCM trong năm 2004 là 5,6 triệu đồng/m2 thì chị phải mua của chủ nhà với giá 7,5 triệu đồng/m2. Phần chênh lệch đã trả đủ cho chủ nhà, phần nợ ngân hàng chị cũng đều đặn đóng tiền thay. Giao dịch của hai bên chỉ có tờ giấy viết tay với chi chít chữ ký của người được thừa kế, chỉ thiếu mỗi chữ ký của cô con dâu, với lý do “đang trục trặc với chồng và có thể bỏ nhau”. Nghĩ rằng không có gì phức tạp nên chị đồng ý giao tiền. Sau này, cô con dâu nhất định không chịu ký giấy đồng ý chuyển nhượng với hàng tá lý do. Nhùng nhằng mãi, gần đây, chị Hòa còn nhận được tuyên bố phải trả thêm 150 triệu đồng thì cô ta mới chịu ký.
Cũng gặp phải tình cảnh "nhận tiền ôm cả của" như trên, nhưng anh Quang cao tay hơn. Anh hồ hởi kể về “chiến dịch” làm sổ hồng căn hộ của mình. Từ ngày mua lại căn hộ, anh không nộp thêm đồng nào, đợi đến khi cả lãi cả gốc thành một khoản to sụ cũng là thời điểm chỉ còn vài tháng nữa là đủ thời gian chuyển nhượng. Chủ nhà cũng rao bán căn hộ anh đã mua, nhưng cứ có khách đến, anh đều chìa ra bằng chứng đã mua căn hộ. Phần vì không ai dám mua căn hộ đang tranh chấp, phần vì “trát” của ngân hàng liên tục đốc nợ, chủ nhà đành phải ký hợp đồng mua bán.