Khác với Sài Gòn, dọc bờ sông Hồng tại Hà Nội rất hiếm cao ốc mọc lên. Hầu hết các cao ốc được xây dựng bên trong đê, không có cao ốc nào xây dựng bên ngoài đê.
Theo TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó chủ tịch Tổng hội xây dựng Việt Nam, sự khác biệt bắt nguồn từ điều kiện tự nhiên của 2 con sông gắn với 2 thành phố là sông Sài Gòn và sông Hồng.
 |
| Trái ngược với sông Sài Gòn, dọc bờ sông Hồng tại Hà Nội vắng bóng các cao ốc. Ảnh: Tiến Tuấn |
Sông Sài Gòn ở Tp.HCM bắt nguồn từ Vườn Quốc gia Cát Tiên, có chiều dài ngắn và lưu vực hẹp. Lượng nước đổ về hạ lưu về cơ bản ít thay đổi theo mùa. Chủ yếu nước sông thay đổi theo lịch thủy triều. Vì nước sông chảy ổn định và hiền hòa nên gần như không cần xây dựng đê ngăn lũ, tạo điều kiện cho phát triển nhà ở, đô thị ngay sát bờ sông.
Trái lại, tại Hà Nội, về mùa lũ nước sông Hồng thường lên rất cao. TS. Liêm cho biết, vào mùa lũ khi nước sông ở mức báo động 3 có thể lên đến 13-14m (từ đáy sông đến mặt nước). Trong khi đó, nền đất hai bên bờ sông là cốt 6m (từ đáy sông lên đến nền đất).
Điểm đặc biệt của sông Hồng tại miền Bắc là có con đê cao và dài chạy dọc 2 bên bờ sông. Vì điều kiện nước lũ bên ngoài đê nên nhà cửa dân sinh, nhà cao tầng chỉ có thể xây dựng bên trong đê. Chỉ có một số ít bãi ngoài sông Hồng có thể sống được, tuy nhiên vẫn có nguy cơ gặp lũ.
Theo TS. Liêm, một yếu tố nữa là đường sá dọc bờ sông Hồng tại Hà Nội không thật thuận tiện, cản trở sự phát tiển đô thị. Dọc bờ sông chỉ có duy nhất đường đê chật hẹp, không thuận tiện cho việc di chuyển. Trong khi đó phía trong đê lại có đường sá rộng rãi, đất đai nhiều nên có thể phát triển đô thị một cách nhanh chóng.
 |
| Hình ảnh vào mùa lũ và mùa cạn của sông Hồng trong lịch sử |
Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Tp.HCM ông Lê Hoàng Châu cho rằng, hiện nay chưa hề có sự phát triển đô thị hai bên dọc sông Hồng. Thực tế này xuất phát từ đặc điểm địa lý, thủy văn rất lớn. Phải mất rất nhiều năm mới có được đê sông như ngày nay, bởi sông Hồng mùa lũ rất hung dữ.
Ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh: “Sông Hồng bắt nguồn từ vùng núi nên vào mùa lũ có một lượng nước đổ về rất lớn, khiến nước lũ dữ hơn rất nhiều và có sự chênh lệch giữa mùa mưa và mùa cạn rất lớn. Trong khi khoảng cách từ bờ sông vào đến con đê còn một khoảng bãi bồi rộng lớn. Đô thị rất khó phát triển ở mép sông. Trong khi khu đô thị ven sông thì thường lấy yếu tố mặt nước là quan trọng".
 |
| Một số cao ốc bắt đầu mọc lên gần sông Hồng hơn nhưng chủ yếu vẫn nằm bên trong đê. Ảnh: Hoàng Hà |
Còn ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam cho rằng, sở dĩ đô thị dọc 2 bờ sông Hồng chưa phát triển là do chưa có quy hoạch cụ thể. Trước đây, TP. Hà Nội từng đề ra việc xây dựng quy hoạch 2 bên bờ sông Hồng, song lại chưa được duyệt. Vì chưa được duyệt nên chưa có định hướng phát triển rõ ràng.
Phó chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam khẳng định: “Phát triển đô thị dọc 2 bên bờ sông là rất quan trọng. Trước thực trạng hiện nay khu vực ven sông khá nhếch nhác, việc phát triển đô thị phải có quy hoạch cụ thể".
