Đây là nội dung phản ánh khẩn cấp của hàng loạt doanh nghiệp thép, mới được Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) chuyển đến các bộ Tài chính, Công thương, Khoa học - công nghệ...
Cụ thể, VSA cho biết phôi thép Trung Quốc nhập vào Việt Nam với mục đích làm thép xây dựng đáng ra phải chịu thuế 9%, tuy nhiên các doanh nghiệp Trung Quốc đã cho một hàm lượng crom vào thép để biến phôi thép thường thành phôi hợp kim (được hưởng thuế 0%), sau đó ồ ạt đưa vào Việt Nam.
Các doanh nghiệp sản xuất thép trong nước kiến nghị phải có biện pháp ngăn chặn |
Số liệu của Tổng cục Hải quan được VSA trích dẫn cho thấy, trong tháng 9/2015 có tới trên 62 nghìn tấn phôi thép hợp kim Trung Quốc nhập về Việt Nam, trị giá hơn 20 triệu USD, như vậy tăng mạnh so với con số 3 nghìn tấn và trị giá gần 1 triệu USD của tháng trước đó.
Tính riêng số phôi thép đội lốt thép hợp kim nhập về Việt Nam trong tháng 8 và tháng 9/2015 thì Nhà nước đã thất thu trên 1,89 triệu USD tiền thuế.
Do đó, VSA đã đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước kiểm soát chặt chẽ hàng phôi thép nhập khẩu chứa crom.
Phó chủ tịch VSA Nguyễn Văn Sưa cho hay, thông tư liên tịch 44/2013 có quy định rất chặt chẽ việc nhập khẩu thép như: Thương nhân muốn nhập phải có hợp đồng ủy thác, phải xem có phù hợp tiêu chuẩn Việt Nam không,... Do vậy, các cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ theo đúng quy định.
Trước thực tế trên, VSA đề nghị các bộ ngành liên quan cần thành lập đoàn kiểm tra và giám sát các doanh nghiệp nhập khẩu phôi thép chứa crom, đối với trường hợp khai nhập phôi thép hợp kim, song chỉ dùng để cán thép xây dựng thông thường thì truy thu thuế, đồng thời xử phạt nặng.
Các doanh nghiệp sản xuất phôi thép lao đao vì phôi thép Trung Quốc nhập khẩu. Ảnh: Nguyễn Nhi |
Theo VSA, Ccn hoàn thiện quy định và xây dựng hàng rào kỹ thuật nhằm ngăn chặn hành vi cạnh tranh không lành mạnh, gian lận thương mại trong nhập khẩu phôi thép Trung Quốc. Bên cạnh đó, VSA cũng đề nghị các bộ ngành hỗ trợ doanh nghiệp và hiệp hội nghiên cứu thực hiện các biện pháp như tự vệ thương mại và kiện chống bán phá giá với phôi thép Trung Quốc.
Ông Nguyễn Văn Sưa cho hay, xét về bản chất thì phôi thép chứa mỗi hàm lượng rất nhỏ crom (khoảng 0,3%) nên không khác gì phôi thông thường và trên thực tế đang được nhập về và chuyển vào các nhà máy cán thép xây dựng thông dụng.
Đồng thời, ông Sưa khẳng định, doanh nghiệp Việt Nam sẵn sàng cạnh tranh với thép Trung Quốc, thế nhưng phải cạnh tranh lành mạnh, việc thép Trung Quốc đội lốt hợp kim được đưa vào Việt Nam đã tạo ra sự cạnh tranh thiếu lành mạnh, công bằng. Theo ông Sưa, Trung Quốc đang hoàn thuế cho thép hợp kim từ 9-13%, lại được hưởng thuế 0% khi vào Việt Nam, vì vậy doanh nghiệp thép trong nước khó cạnh tranh nổi.
VSA cho hay, trong 1,1 triệu tấn phôi nhập vào Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2015, phôi thép Trung Quốc chiếm tới trên 75%, trong khi hiện tại các doanh nghiệp Việt Nam mới chỉ chạy được 60% công suất sản xuất phôi thép. Thực tế, việc phôi thép Trung Quốc ồ ạt tràn vào khiến nhiều nhà máy thép Việt Nam phải giảm công suất hoặc bán dưới giá thành, dẫn đến thua lỗ nặng.