Sổ đỏ hay còn gọi là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
1. Đất Không Có Sổ Đỏ Có Xây Nhà Được Không?
Đây là mối bận tâm của không ít người khi muốn mua đất không có sổ đỏ để xây nhà. Trả lời cho câu hỏi này, pháp luật quy định như sau:
- Trường hợp phải có giấy phép xây dựng: là khi xây dựng nhà ở riêng lẻ tại đô thị và nhà ở riêng lẻ tại nông thôn nhưng nằm trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa.
Đối với trường hợp này, hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng chỉ cần phải có một trong các giấy tờ hợp pháp chứng minh quyền sử dụng đất, mà không bắt buộc phải là sổ đỏ. Sau khi đã được cấp giấy phép xây dựng, người dân sẽ được phép xây nhà ở hợp pháp trên đất đó.
- Trường hợp được miễn giấy phép xây dựng: là khi xây dựng nhà ở riêng lẻ tại nông thôn mà không nằm trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa:
Ở trường hợp này, tuy không cần phải có giấy phép xây dựng, nhưng việc xây nhà ở của người vẫn phải đáp ứng các điều kiện pháp luật quy định như sau:
- Đảm bảo sử dụng đúng mục đích sử dụng đất.
- Nếu không có Giấy chứng nhận thì phải có một trong các loại giấy tờ hợp pháp chứng minh quyền sử dụng đất có mục đích là đất ở.
- Việc xây dựng nhà ở đó cần phải phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn.
Vậy đất không có sổ đỏ có xây nhà được không? Đất không có sổ đỏ vẫn được phép xây nhà nếu đáp ứng đủ điều kiện cụ thể theo từng trường hợp nêu trên. Bên cạnh đó, tùy từng loại công trình, để được cấp giấy phép xây dựng, người dân cần phải chuẩn bị thêm các loại giấy tờ như đơn đề nghị, bản vẽ thiết kế kỹ thuật hoặc bản vẽ thi công được phê duyệt,... cùng các giấy tờ hợp pháp về đất đai.
Vẫn được xây nhà trên đất chưa có sổ đỏ
2. Đất Không Có Sổ Đỏ Có Được Lập Di Chúc Không?
Để lại di chúc là quyền của mỗi cá nhân, và cần đảm bảo rằng bản di chúc được lập theo đúng trình tự, quy định của pháp luật.
Bộ luật Dân sự 2015 có quy định di chúc phải được lập thành văn bản. Nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng trong trường hợp người có quyền sở hữu đất đang bị đe dọa đến tính mạng, không thể tiến hành lập di chúc bằng văn bản theo đúng quy định.
Sau khi lập di chúc miệng được 3 tháng, nếu người lập di chúc vẫn còn sống, tinh thần minh mẫn, nhận thức bình thường thì di chúc miệng coi như bị hủy bỏ, không còn giá trị về mặt pháp lý nữa).
Trong đó, có 4 hình thức di chúc bằng văn bản. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào người sử dụng đất cũng thực hiện được việc để lại quyền sử dụng đất theo di chúc bằng văn bản có công chứng, chứng thực (vì Luật Đất đai có quy định riêng). Và nếu lập di chúc theo hình thức bằng văn bản có công chứng, có chứng thực thì mới phải có sổ đỏ.
Như vậy, trường hợp đất không có sổ đỏ nếu muốn lập di chúc thì vẫn có thể tiến hành, nhưng sẽ không thực hiện theo hình thức trên. Thay vào đó sẽ lập di chúc theo hình thức di chúc bằng văn bản không có người làm chứng hay di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
Có thể lập di chúc dù đất chưa có sổ đỏ
3. Đất Không Có Sổ Đỏ Có Được Đền Bù Không?
Với câu hỏi đất không có sổ đỏ có được đền bù không, theo quy định trong Luật Đất đai 2013, nếu đó không phải là đất thuê hàng năm và có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận mà chưa được cấp thì sẽ được bồi thường khi Nhà nước thu hồi.
Bên cạnh đó, trường hợp là đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 1/7/2004 và người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không có Giấy chứng nhận hoặc không có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận thì vẫn được bồi thường.
Đất không có sổ đỏ vẫn được đền bù trong các trường hợp đã quy định
4. Đất Không Có Sổ Đỏ Có Vay Ngân Hàng Được Không?
Có thể nói, đây cũng là một rủi ro mà những người mua đất không có sổ đỏ phải đối diện.
Cụ thể, căn cứ theo Luật Đất đai 2013, người dân được thế chấp quyền sử dụng đất khi có sổ đỏ. Do vậy, trường hợp người vay sử dụng đất không có sổ đỏ để thế chấp vay tiền sẽ không được ngân hàng chấp nhận. Bởi nếu đồng ý với các trường hợp này, rủi ro bị mất trắng khoản vay đối với các ngân hàng là rất lớn.
Đất không có sổ đỏ không được thế chấp vay tiền ngân hàng
5. Mua Đất Không Có Sổ Đỏ Có Công Chứng Được Không?
Mua đất không có sổ đỏ có được công chứng không, hay mua đất chưa có sổ đỏ có được coi là hợp pháp không cũng là thắc mắc của nhiều người. Cụ thể, với vấn đề này thì sẽ không công chứng được hợp đồng mua bán đất nếu đất không có sổ đỏ.
Theo đó, Luật công chứng 2014 có quy định về hồ sơ công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Căn cứ vào đó, các bên liên quan phải mang theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi tiến hành công chứng hợp đồng chuyển nhượng đất. Vì thế, trường hợp mua đất không có sổ đỏ thì sẽ không được tiến hành công chứng hợp đồng, và hợp đồng sẽ trở nên vô hiệu.
Như vậy, việc giao dịch mua đất không có sổ đỏ cũng không được xem là hợp pháp.
Mua đất không có sổ đỏ không được công chứng
6. Đất Không Có Sổ Đỏ Có Nên Mua Không?
Liên quan đến vấn đề băn khoăn rằng "đất không có sổ đỏ có nên mua không?", lời khuyên của chuyên gia là người dân cần cân nhắc thật kỹ trước khi đưa ra quyết định. Bởi tâm lý mua đất với giá rẻ hay mua được đất đẹp nhưng không có sổ đỏ sẽ có thể khiến người mua đối diện với rất nhiều rủi ro như:
- Dễ xảy ra tình trạng tranh chấp đất đai và người mua sẽ gặp khó trong việc chứng minh đất đó là của mình.
- Khó khăn trong xác minh nguồn gốc của đất, không biết được chính xác liệu đất đó có đang xảy ra tranh chấp, bị lấn chiếm hay đã có quyết định thu hồi không.
- Không thể sử dụng đất đó với mục đích thế chấp vay tiền ngân hàng.
- Có thể sẽ bị hạn chế hoặc mất các quyền hợp pháp của người sử dụng đất.
- Sau khi mua, nếu có nhu cầu bán lại đất thì thường sẽ rất khó.
Nhiều rủi ro với việc mua đất không có sổ đỏ
Đó là một số rủi ro khi mua đất không có sổ đỏ mà người mua cần cân nhắc. Ngược lại, nếu đất đảm bảo đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định để được cấp sổ đỏ, thì bạn nên đưa ra yêu cầu đối với người bán rằng phải làm thủ tục cấp sổ đỏ trước khi giao dịch.
Sau khi người bán đã hoàn thiện thủ tục và đã được cấp sổ đỏ, thì lúc này bạn có thể an tâm tiến hành các thủ tục mua bán, chuyển nhượng. Việc này sẽ giúp bạn đảm bảo quyền lợi của mình về sau và chắc chắn giao dịch mua bán đất đã thực hiện được xem là hợp pháp.
7. Làm Sao Để Hạn Chế Rủi Ro Khi Mua Đất Không Có Sổ Đỏ?
Mặc dù đã biết sẽ có nguy cơ đối diện với nhiều rủi ro, nhưng nếu bạn vẫn muốn mua loại đất này thì cần chú ý một số điều sau:
- Tìm hiểu cẩn thận thông tin về nguồn gốc thửa đất.
- Kiểm tra giấy tờ tùy thân của người bán.
- Đưa ra yêu cầu đối với người bán về việc giao bản chính các giấy tờ về nguồn gốc nhà đất (nếu có).
- Nên mời hai người làm chứng cho giấy tờ chuyển nhượng và có thể tiến hành yêu cầu người bán thực hiện điểm chỉ bằng ngón trỏ phải của họ vào hợp đồng.
- Cần thực hiện thanh toán tiền tại ngân hàng hay đưa ra yêu cầu là người bán phải viết giấy biên nhận tiền.
Mua đất không có sổ đỏ tiềm ẩn nhiều rủi ro
Trên đây là 7 câu hỏi thường gặp trong quá trình giao dịch đất không có sổ đỏ được tổng hợp bởi Muonnha.com.vn. Qua đó có thể thấy, không ít rủi ro đang bỏ ngỏ nếu bạn quyết định giao dịch loại đất này. Nếu vẫn muốn mua đất không có sổ đỏ, hãy chắc chắn rằng trong tương lai, bạn sẽ không bị vướng mắc bất kỳ vấn đề pháp lý nào liên quan đến mảnh đất đó.
Hà Linh
Xem thêm:
>> 8 kinh nghiệm mua bán nhà đất chưa có sổ đỏ
>> 3 mẫu hợp đồng mua bán đất chưa có sổ đỏ mới nhất