Dưới góc độ quản lý Nhà nước, mỗi quốc gia đều đưa ra các chính sách riêng nhằm tạo điều kiện cho người nước ngoài mua nhà ở, thúc đẩy thị trường địa ốc phát triển. Tuy nhiên, đồng hành với những điều kiện thuận lợi luôn có các chế tài mạnh mẽ để thị trường phát triển BĐS lành mạnh, phù hơp với lợi ích quốc gia.
Đơn cử, Úc là một nước cởi mở trong việc cho phép người nước ngoài sở hữu nhà ở. Nhưng Chính phủ nước này đã có các quy định tương đối chặt chẽ. Người nước ngoài chỉ được phép mua nhà ở mới và những khu nhà đã được xây dựng xong ở Úc. Những quy định cũng trừng phạt các công ty địa ốc giúp đỡ cho người ngoại quốc lách luật. Người nước ngoài mua nhà đất tại Úc trái với luật pháp có thể bị lãnh án tới ba năm tù giam hay bị phạt tới 637.500 đô la Úc (448.961 euro) đối với doanh nghiệp và 127.500 đô la Úc (89.330 euro) đối với cá nhân. Sự thay đổi này đã diễn ra sau khi Chính phủ nước này đã tiến hành điều tra gần 100 trường hợp mua nhà ở bất hợp pháp và đưa ra những cáo buộc một số nhà đầu tư ngoại đã làm cho giá BĐS tăng cao, chủ yếu tại Melbourne và Sydney, khiến cho thị trường nhà ở trở nên vượt ra khỏi tầm tay của người dân Úc.
 |
| Mỗi nước đều có những chính sách riêng để tạo điều kiện cho người ngoại quốc mua nhà |
Dưới góc độ thị trường, theo thống kê của những đại sứ quán nước ngoài tại Tp.HCM, trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 8.000 người Nhật, 80.000 người Hàn Quốc, trên 6.000 người Philippines và 120.000 người Đức đang làm việc và sinh sống. Tính chung, toàn quốc có khoảng 500.000 nghìn người ngoại quốc, trong đó có khoảng 30.000 CEO cao cấp đang sinh sống và làm việc. Nhưng bao nhiêu người trong số này thực sự có nhu cầu sở hữu nhà ở thì vẫn là một ẩn số.
Số liệu của Tổng cục Quản lý Đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho thấy, tới cuối năm 2014, nghĩa là 6 năm sau thí điểm, mới có hơn 780 trường hợp gồm cả người nước ngoài và Việt kiều sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Trong số đó, chưa tới 200 trường hợp là người nước ngoài.
Có thể nói, dù luật đã mở nhưng trong ngắn hạn, khó có thể hy vọng người nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam là “chiếc đũa thần”, giúp giảm một lượng lớn hàng tồn kho nhà ở trên thị trường hiện tại. Bởi vì, ngoài yếu tố tâm lý (chờ đợi xem những quy định dưới luật được thực thi thế nào) thì vẫn còn không ít vấn đề khiến các nhà đầu tư ngoại quốc băn khoăn. Đó là họ có được quyền thế chấp loại tài sản này cho những ngân hàng ngoại quốc hay không, các ngân hàng nội địa có sẵn sàng cho người nước ngoài và Việt kiều vay tiền mua nhà ở theo những chính sách tín dụng hiện hành của nước sở tại không? Đặc biệt, vấn đề khiến các nhà đầu tư ngoại quốc e ngại hơn cả là về thủ tục hành chính.
Các chuyên gia nhận định, thị trường địa ốc Việt Nam vẫn là một kênh đầu tư giàu tiềm năng và hấp dẫn. Tuy nhiên, dù Luật đã thông nhưng việc thực thi vẫn khó thoáng. Hiện nay, người nước ngoài đang gặp phải quá nhiều rào cản về thủ tục hành chính, chính sách khi muốn mua hay sở hữu nhà đất ở Việt Nam. Người nước ngoài chỉ cần vượt qua được thủ tục chứng thực các loại giấy tờ cũng đã thấy ngao ngán.
