Thủ tục mua bán còn vướng
Giám đốc Công ty JLL Việt Nam, ông Đặng Văn Quang chia sẻ, thị trường BĐS còn nhiều cơ hội bị bỏ qua một cách đáng tiếc. Trong hơn 4 triệu Việt kiều và hơn 80.000 người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam thì chỉ có vài trăm người sở hữu nhà ở Việt Nam.
Lý giải về thực trạng này, ông Quang cho biết, dù Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS 2014 cho phép Việt kiều, người nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam, nhưng đến nay vẫn chưa có hướng dẫn chi tiết về việc này. Chẳng hạn, khi chủ nhà cho thuê, việc chứng minh nguồn gốc thu nhập hợp pháp này theo quy định để chuyển về nước hết sức phức tạp. Ngoài ra, người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam là có thời hạn, nhưng khi bán lại cho người Việt Nam thì có được phép chuyển thành không thời hạn hay không?
Việc bán nhà cho người nước ngoài, Việt kiều vẫn còn nhiều vướng mắc
Ông Quang nói: “Để sở hữu nhà ở tại Việt Nam, việc đầu tiên mà khách hàng phải đối mặt là giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được công chứng và dịch tại cơ quan đăng ký ở nước sở tại và một lần nữa phải được công chứng và dịch ra tiếng Việt tại phòng công chứng địa phương. Việc này tốn không ít thời gian và người mua phải trả một khoản chi phí. Nhà đầu tư sẽ không thể hồi khoản tiền đầu tư về nước nếu không cung cấp được các loại hóa đơn giá trị gia tăng, chứng từ thanh toán với nguồn tiền thu được từ việc bán/cho thuê… Những vấn đề này khiến số lượng Việt kiều, người nước ngoài sở hữu nhà ở tại Việt Nam chưa như kỳ vọng”.
Những vướng mắc về việc chuyển tiền về nước
Tổng giám đốc VinaCapital, ông Don Lam cho biết, khi khảo sát khách hàng có nhu cầu đầu tư BĐS tại Việt Nam, VinaCapital phải đối mặt với những câu hỏi không dễ trả lời, như việc hạch toán các khoản thu nhập, chứng minh nguồn gốc thu nhập, thuế, phí…
Theo ông Don Lam, hiện tại, chỉ cần được phép nhập cảnh vào Việt Nam là người nước ngoài đã được sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, văn phòng đại diện, chi nhánh của doanh nghiệp nước ngoài… cũng được sở hữu nhà ở. Tuy nhiên, việc sở hữu nhà ở với Việt kiều, người nước ngoài tại Việt Nam còn tồn tại không ít vướng mắc.
Trong quý I/2017, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đã tăng 77,6% so với cùng kỳ năm 2016, đạt 7,7 tỷ USD. Trong đó, lĩnh vực BĐS chiếm 4,5%, đạt 344 triệu USD.
Chẳng hạn, trường hợp một người Việt ở nước ngoài được chia thừa kế và nhận bằng tiền, nhưng cá nhân này đã không thể chuyển tiền ra nước ngoài do vướng mắc về thủ tục. Sau đó, khoản tiền này được để lại ở Việt Nam để mua căn hộ để đầu tư. Căn hộ mua xong rồi lại không làm được thủ tục để cấp sổ đỏ. Vì thế, người này lại phải bán căn hộ, nhưng tiền vẫn không thể chuyển ra nước ngoài.
Ông Don Lam nói: “Thị trường BĐS Việt Nam hấp dẫn với các doanh nghiệp phát triển dự án, nhưng với những nhà đầu tư cá nhân là người nước ngoài thì chưa. Dù bỏ tiền đầu tư thông qua các quỹ đầu tư hay trực tiếp sở hữu nhà ở thì với Việt kiều, người nước ngoài vẫn còn nhiều rào cản”.
Trong khi đó, chuyên gia ngân hàng, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho biết, theo quy định, người nước ngoài có thể chuyển tiền để thanh toán việc mua nhà, việc chuyển tiền từ nước ngoài về Việt Nam qua hệ thống ngân hàng không có hạn chế nào. Tuy nhiên, nhân viên ngân hàng thường khá lúng túng do không có hướng dẫn với việc chuyển thu nhập từ việc bán căn hộ ra nước ngoài.
TS. Nguyễn Trí Hiếu phân tích, do gặp khó khăn khi chứng minh nguồn gốc thu nhập, nên Việt kiều, người nước ngoài chưa thực sự mặn mà với việc sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Ông Hiếu nói:“Trường hợp người nước ngoài bán nhà tại Việt Nam để chuyển tiền ra nước ngoài thì theo quy định về ngoại hối có thể đổi thành USD chuyển vào tài khoản ở nước ngoài, nhưng phải có đủ giấy tờ hợp pháp".
