Ông Nguyễn Đức Kiên nói, theo tính toán, tỷ trọng BĐS trong tổng số của cải xã hội ở các nước có sự khác nhau, nhưng thường chiếm trên dưới 40%. Các hoạt động liên quan đến BĐS chiếm tới 30% tổng hoạt động của nền kinh tế.
Tại Việt Nam, dường như, lĩnh vực BĐS vẫn chịu định kiến “không tạo ra giá trị phát triển cho xã hội”, thưa ông?
Ngược lại, trong các kỳ Đại hội Đảng, BĐS là 1 trong 5 thị trường chúng ta quán triệt phải xây dựng. Để hình thành thị trường BĐS, chúng ta đã làm được tương đối nhiều, như ban hành Luật Kinh doanh BĐS, Luật Nhà ở, Luật Xây dựng… để điều tiết thị trường BĐS. Kết quả, chúng ta đã bước đầu hình thành thị trường BĐS với nhiều phân khúc.
Thị trường BĐS về cơ bản đã có những đóng góp tương đối tích cực cho nền kinh tế, thay đổi diện mạo đô thị, từng bước đáp ứng nhu cầu phát triển và nhu cầu nhà ở của nhân dân.
Vậy ông lý giải thế nào về quan điểm “các doanh nghiệp BĐS làm nghèo đất nước”?
Về nhận định này, tôi có cách nhìn khác, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực BĐS là một trong những thành tố chính tạo sự khởi sắc hay ảm đạm của ngành kinh tế quan trọng này.
Ông Nguyễn Đức Kiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội
Trong những người giàu nhất Việt Nam hiện nay có khá nhiều doanh nhân hoạt động trong lĩnh vực BĐS. Tuy nhiên, không ít người cho rằng, người kinh doanh BĐS ít thực tài, ít cần trí tuệ, ít mang lại giá trị hơn so với các ngành khác. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Theo tôi, để có thể bình luận được, chúng ta cần làm rõ tiêu chí đánh giá như thế nào. Nếu cứ nói suông mà không có cơ sở đánh giá thì là vô căn cứ. Tôi cho rằng, những doanh nhân thành công trong lĩnh vực BĐS là những người tài giỏi và có tầm nhìn, ít nhất hơn tôi là người được đào tạo cơ bản về lý thuyết.
Vậy quan điểm của ông thế nào về luồng ý kiến cho rằng doanh nghiệp kinh doanh BĐS thành công là nhờ “chạy chọt, bôi trơn, quan hệ”…?
Cũng có những hiện tượng như vậy, nhưng những doanh nghiệp lớn, tồn tại lâu trên thị trường BĐS là bởi họ đã tạo lập uy tín rất tốt. Họ đã tạo được niềm tin, có đủ cơ sở chắc chắn cho các dự án quan trọng mà không phải ai cũng làm được.
Sự chênh lệch trong nguồn cung BĐS ở các phân khúc là một trong những vấn đề bức xúc. Có ý kiến cho rằng chỉ khi gặp khó khăn, doanh nghiệp BĐS mới đầu tư vào phân khúc cho người có thu nhập thấp hơn?
Theo tôi, các doanh nghiệp của các thành phần kinh tế hoạt động theo nguyên tắc lợi nhuận, chứ không theo ý muốn chủ quan của một số người hoặc theo mô hình phi lợi nhuận. Là doanh nghiệp thì phải bán được hàng. Những doanh nghiệp BĐS càng lớn thì họ càng bám sát tiếng vọng thị trường nên họ sẽ chủ động chuyển hướng khi cần thiết.
Cho nên khi bình luận về hoạt động của doanh nghiệp, chúng ta cần phân biệt rõ doanh nghiệp của các thành phần kinh tế khác với doanh nghiệp công ích hay doanh nghiệp cung ứng sản phẩm công ích thông qua đấu thầu và cần đánh giá xem trong phân khúc ấy, các yêu cầu của thị trường doanh nghiệp có đáp ứng được không.
Ở nhiều nước, họ phân biệt rõ doanh nghiệp do chính quyền lập ra và doanh nghiệp đầu tư kinh doanh BĐS để cung cấp nhà ở xã hội cho thuê. Họ phân biệt rõ nhà nước có trách nhiệm đảm bảo quyền có chỗ ở của công dân, đồng thời, không đặt vấn đề nhà nước phải có trách nhiệm đáp ứng quyền sở hữu nhà ở của cá nhân.