Ở nước ngoài, phân khúc nhà cho thuê đã phát triển từ lâu, và rất được người dân ưa chuộng. Chẳng hạn ở Mỹ, có tới khoảng 65% dân số đi thuê nhà. Nhưng tại Việt Nam, dù nhu cầu thuê của người dân đô thị rất cao nhưng các chủ đầu tư không mấy mặn mà do việc đầu tư phải bỏ vốn cả "cục" nhưng thu về nhỏ giọt trong khi đó lãi suất vay vẫn đang ở mức cao. Nhà cho thuê tại các thành phố như Hà Nội, Tp.HCM vẫn chủ yếu là do tư nhân tự xây dựng hoặc cải tạo để cho thuê.
 |
| Ảnh minh họa. Nguồn: Internet |
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, Việt Nam cũng bắt đầu có định hướng phát triển thị trường nhà ở cho thuê khi đưa vấn đề này vào Chiến lược nhà ở được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2009. Tuy nhiên, đến nay mô hình này vẫn chưa được phát triển đúng tầm, theo Thứ trưởng Nam nguyên nhân là do “các chính sách khuyến khích đầu tư về phía nhà nước và doanh nghiệp theo hình thức dự án còn hạn chế”. Ngoài ra, không chỉ chủ đầu tư không mặn mà mà ngay cả người dân cũng có tâm lý e ngại nhà ở cho thuê.
Còn đối tượng có nhu cầu thuê nhà ở tương đối cao hiện nay là công nhân, sinh viên thì lại không thích thuê nhà của dự án mà thích thuê nhà của dân vì được tự do hơn. “Trong khuôn khổ pháp luật, nhà ở xã hội quản lý theo dự án bao giờ cũng chặt hơn từ giờ giấc đi lại, bạn bè hạn chế hơn… Trong khi đó thủ tục thuê nhà dự án lại rất rườm rà, chẳng hạn sinh viên muốn được thuê phải có xác nhận của nhà trường, nhưng những trường có kí túc xá vì muốn sinh viên ở kí túc xá nên không muốn xác nhận. Nếu chỉ yêu cầu trình thẻ sinh viên thì sẽ thuận tiện hơn rất nhiều việc đòi hỏi xác nhận, đóng dấu...
Ông Nguyễn Quốc Khánh, Chủ tịch Liên minh Sàn bất động sản G5 cũng cho rằng, việc các chủ đầu tư bất động sản không thích đầu tư nhà cho thuê là có lý do. Cũng giống như nhà để bán, đầu tư nhà ở cho thuê tốn kém một khoản vốn không nhỏ nhưng việc thu hồi vốn lại mất nhiều thời gian, dẫn đến lợi nhuận không cao. Vì thế ông Khánh khuyến nghị: “Nếu nhà nước có chính sách hỗ trợ như giảm tiền sử dụng đất, hạ lãi suất cho vay xuống thấp và dài hơn sẽ giảm gánh nặng tài chính để khuyến khích nhà đầu tư. Đồng thời quy hoạch dự án thành từng khu vực giúp cho nhiều người không có tài chính có thể thuê được giá phù hợp."
Về góc độ chính sách nhà nước, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam cho rằng, để thị trường nhà ở cho thuê phát triển phù hợp phải có nguồn lực và vốn lớn, đồng thời gia tăng thời hạn vay cho doanh nghiệp. Nhà nước phải hỗ trợ, khuyến khích thông qua luật, Nghị định, Bộ Tài chính (đặc biệt là cơ quan thuế) cũng cần có chính sách khích lệ nhà đầu tư. Đồng thời, các ngân hàng cũng phải có quỹ cho vay dài hạn, chính sách phải đồng bộ, chín muồi”.
Không chỉ gút mắc về nguồn vốn đầu tư, những dự án đã hoàn thiện doanh nghiệp cũng gặp khó khăn khi cho thuê thì dễ nhưng hết hạn đòi lại khó. Tuy nhiên, ông Nam cũng tỏ ra lạc quan khi cho rằng, h iện nay với những chính sách cho thị trường bất động sản đang hoàn thiện, trong tương lai thị trường nhà ở cho thuê chắc chắn sẽ tăng nguồn cung, nhưng trước mắt nên tập trung vào phân khúc nhà ở xã hội cho sinh viên, công nhân, người thu nhập thấp thuê.
Theo Chiến lược phát triển nhà ở đến năm 2020 tầm nhìn tới năm 2030, nhu cầu nhà ở vẫn rất lớn, tổng diện tích sàn nhà ở phải tăng thêm trong giai đoạn 2009 - 2015 là 429 triệu m2. Sức cung của thị trường từ các dự án vào năm 2015 là khoảng 461.767.028 m2 sàn nhà ở (Hà Nội là 82.450.000 m2, Tp.HCM là 79.360.900m2). Diện tích nhà ở xã hội từ các dự án nhà ở xã hội chỉ đạt khoảng 5 - 10% nhu cầu nhà ở xã hội trên thực tế. |
