Ngày 25/3, cư dân chung cư Carina Plaza vẫn phải vạ vật ở sảnh tòa nhà đối diện. Cuộc sống người dân bị đảo lộn, nhiều nhà có xe để dưới hầm nhưng vẫn chưa thể lấy để đi lại. Họ muốn sớm được bồi thường để ổn định lại cuộc sống.
Trách nhiệm trước hết thuộc về chủ đầu tư, ban quản trị
Luật sư Ngô Quí Linh (Giám đốc Công ty luật Luật sư Linh) cho biết, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng khởi tố vụ án để điều tra, tìm ra nguyên nhân gây cháy. Nếu vụ cháy xảy ra do hành vi vi phạm pháp luật thì phải xác định ai là người có lỗi. Người này sẽ phải bồi thường mọi thiệt hại. Ông Linh nói: "Tuy nhiên, dù nguyên nhân cháy là lỗi chủ quan hay khách quan thì người dân bị thiệt hại đều có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại cả về người và tài sản".
Theo quy định, mỗi cá nhân, tổ chức có trách nhiệm phải mua bảo hiểm cháy nổ đối với nhà chung cư. Trong vụ cháy chung cư này, ban quản trị hoặc chủ đầu tư là đầu mối mua bảo hiểm cháy nổ cho cư dân. Vì vậy, khi xảy ra vụ cháy, chủ đầu tư và Ban quản trị phải có trách nhiệm bồi thường đầu tiên cho cư dân. Sau đó, hai đơn vị này sẽ yêu cầu công ty bảo hiểm bồi thường lại cho mình.
Vụ cháy chung cư Carina khiến 13 người chết,
13 ôtô và 150 xe máy bị cháy rụi. Ảnh: Quỳnh Trần
Luật sư Linh nêu quan điểm: "Công ty bảo hiểm là bên chi trả thiệt hại mà không cần chứng minh lỗi. Sau đó, công ty bảo hiểm sẽ phải tìm ra hoặc phối hợp với cơ quan chức năng xác định người có lỗi để yêu cầu người đó bồi thường lại số tiền mà công ty đã chi trả".
Với vụ hỏa hoạn này, ông Linh cho rằng, chủ đầu tư và ban quản trị trước mắt cần liên hệ với bên bảo hiểm để xác định mức độ thiệt hại và chi trả càng sớm càng tốt trong phạm vi bảo hiểm để cư dân khắc phục khó khăn.
Cư dân có quyền yêu cầu bồi thường các vật dụng cá nhân, các trang thiết bị nội thất, tiền, trang sức, thiệt hại về xe các loại, chi phí sửa chữa lại căn hộ… "Ngoài ra cư dân còn có quyền đòi bồi thường về sức khỏe, tinh thần, trách nhiệm cấp dưỡng nếu có thiệt hại về người, chi phí mai táng…", ông Linh cho biết thêm.
Đồng quan điểm, Tiến sĩ - luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch (Đoàn luật sư Tp.HCM) cho biết, Nghị định 130/2006 của Chính phủ quy định về chế độ bảo hiểm cháy nổ là trách nhiệm bắt buộc đối với nhà chung cư. Ban quản trị mỗi chung cư đứng ra mua bảo hiểm cho các hộ dân. Người dân sẽ đóng tiền cho ban quản trị.
Nếu hỏa hoạn xảy ra, người dân sẽ được bảo hiểm chi trả, trừ một số trường hợp được ghi trong hợp đồng bảo hiểm như do tác nhân con người gây ra.
Bên trong chung cư Carina sau vụ cháy. Ảnh: Thành Nguyễn
Cư dân được bồi thường thế nào?
Theo luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch, nếu người dân đã đóng tiền mua bảo hiểm cho Ban quản trị nhưng họ chưa mua hoặc không mua thì họ phải hoàn toàn chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho các chủ hộ. Những hộ không mua bảo hiểm thì không được bồi thường.
Luật sư Trạch nhấn mạnh: "Đây là bảo hiểm bắt buộc, do đó trách nhiệm bảo hiểm không chỉ được áp dụng với tài sản là căn hộ mà cả thiệt hại về người và các tài sản khác tại chung cư".
Tuy nhiên, theo quy định tại Thông tư 214/2013 của Bộ Tài chính, phí tham gia bảo hiểm cháy nổ với mỗi căn hộ là khác nhau, tùy diện tích. Việc chi trả bảo hiểm sẽ tính theo mức phí tham gia mà người dân đã đóng. Mức chi trả cũng sẽ được tính theo tỷ lệ này với các tài sản gắn liền với căn hộ.
Trong khi đó, theo luật sư Ngô Quí Linh, nhiều người dân không biết rằng việc mua bảo hiểm cháy nổ rất quan trọng. Tỷ lệ người mua bảo hiểm tự nguyện này chưa cao. Với thiệt hại nằm ngoài phạm vi bảo hiểm, người dân có thể yêu cầu người có lỗi bồi thường căn cứ theo thiệt hại thực tế và người dân phải chứng minh được.
Luật sư Linh lưu ý: "Khi xác định được thiệt hại các bên có thể thương lượng, nếu không được thì yêu cầu định giá. Nhưng khó khăn lớn nhất khi yêu cầu người có lỗi bồi thường chính là thiện chí và khả năng tài chính".
Chung cư Carina Plaza gồm 3 blocks cao 14-20 tầng, có khu thương mại, giải trí... và hơn 700 căn hộ. Công trình nằm trên khu đất rộng hơn 19.000m2 ở đường Võ Văn Kiệt, quận 8. Hơn 1h ngày 23/3, hỏa hoạn xảy ra tại tầng hầm, khiến 13 người chết, hơn 50 người bị thương; 13 ôtô và 150 xe máy bị thiêu rụi. Đây là vụ hỏa hoạn nghiêm trọng nhất trong 15 năm qua, chỉ sau vụ cháy ITC làm 60 người chết. Theo kết quả điều tra ban đầu, khói từ tầng hầm lùa lên rất mạnh do các cửa cầu thang thông lên tầng trên mở tung vì bị chêm gạch. Hệ thống chữa cháy tự động gần như không hoạt động, lực lượng chữa cháy tại chỗ không có. Theo Thiếu tướng Phan Anh Minh (Phó giám đốc Công an Tp.HCM), về nguyên nhân gây ra đám cháy, không loại trừ khả năng do có tác động cài đặt gây nổ. |